Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης (MD, ORL, DDS, PhD), Aικατερίνη Γκέλη (MD, Radiologist)
Η νόσος του κοροναϊού 2019 (COVID-19) είναι ένας τύπος ιογενούς πνευμονίας. Πολλοί ερευνητές έχουν αναφέρει ότι τα φυτοχημικά (χημικές ενώσεις που παράγονται από τα φυτά) και η βιταμίνη D είναι χρήσιμες για την τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος. Ο Kazuki Santa (2022) μελέτησε τη δυνατότητα ανακούφισης των πνευμονικών παθήσεων από τις φυτοχημικές ενώσεις του σταφυλιού και της βιταμίνης D[1].
Πνευμονία από COVID-19
Το Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο από κορωνοϊό-2 (SARS-CoV-2) εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Γουχάν της Κίνας, τον Δεκέμβριο του 2019 και μέχρι τον Μάρτιο του 2020 η νόσος εξαπλώθηκε σε όλη τη Γη, ως πανδημία. Η πανδημία COVID-19 έχει επιβαρύνει υπερβολικά τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης στις περισσότερες χώρες και έχει οδηγήσει σε τεράστιες οικονομικές απώλειες.
Η μετάδοση του SARS-CoV-2 συνήθως συμβαίνει με σταγονίδια του αναπνευστικού. Η μέση περίοδος επώασης είναι 6,4 ημέρες και τα συμπτώματα που παρουσιάζουν τυπικά οι ασθενείς είναι ο πυρετός, βήχας, δύσπνοια, μυαλγία ή κόπωση, διαταραχές της όσφρησης. Ενώ η πλειοψηφία των ασθενών τείνει να έχει μια ήπια ασθένεια, μια μειοψηφία ασθενών αναπτύσσει σοβαρή υποξία που απαιτεί νοσηλεία σε νοσοκομείο και μηχανικό αερισμό στη μονάδα εντατικής θεραπείας[2].
H λοίμωξη από τον ιο COVID-19 έχει παρόμοιες εκδηλώσεις με άλλες μορφές πνευμονίας. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει τους ακτινολόγους να διαφοροποιήσουν την πνευμονία από τον COVID-19 από πνευμονίας, που οφείλονται σε άλλα αίτια. Η δοκιμασία RT-PCR δείχνει χαμηλή ευαισθησία (60-71%) στη διάγνωση ασθενών με λοίμωξη COVID-19 σε σύγκριση με την αξονική τομογραφία θώρακος. Αρκετές μελέτες ανέφεραν ότι οι αξονικές τομογραφίες θώρακος δείχνουν τυπικά απεικονιστικά χαρακτηριστικά σε όλους τους ασθενείς με COVID-19. Αυτή η υψηλή ευαισθησία και η αρχική παρουσίαση στην αξονική τομογραφία θώρακος μπορεί να είναι χρήσιμη για τη διόρθωση των ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων που λαμβάνονται από την RT-PCR[3].
Η χειρότερη περίπτωση πνευμονίας από COVID-19 οφείλεται σε μια θανατηφόρα καταιγίδα κυτοκινών στους πνεύμονες. Το 2020 ο Huan Han και οι συνεργάτες έδειξαν ότι οι ασθενείς με COVID-19 έχουν υψηλότερα επίπεδα κυτοκινών στον ορό (TNF-α, IFN-γ, IL-2, IL-4, IL-6 και IL-10) και CRP, σε σύγκριση με άτομα ελέγχου. Στους ασθενείς με COVID-19, τα επίπεδα της IL-6 και IL-10 στον ορό είναι σημαντικά υψηλότερα στην κρίσιμη ομάδα ασθενών (n = 17) από ότι στην ομάδα ασθενών με μέτριας ( n = 42) και σοβαρής βαρύτητας νόσο ( n = 43). Τα επίπεδα της IL-10 συσχετίζονται θετικά με την ποσότητα CRP ( r = 0,41, P < 0,01).
Χρησιμοποιώντας μονομεταβλητή ανάλυση λογιστικής παλινδρόμησης, η IL-6 και η IL-10 βρέθηκε ότι είναι προγνωστικές της σοβαρότητας της νόσου. Αυτά τα ευρήματα έδειξαν ότι τα υψηλότερα επίπεδα καταιγίδας κυτοκινών σχετίζονται με πιο σοβαρή ανάπτυξη της ασθένειας. Μεταξύ των κυτοκινών, η IL-6 και η IL-10 μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προγνωστικοί παράγοντες για τη γρήγορη διάγνωση ασθενών με υψηλότερο κίνδυνο επιδείνωσης της νόσου. Δεδομένων των υψηλών επιπέδων των κυτοκινών που προκαλούνται από τον SARS-CoV-2, η θεραπεία για τη μείωση της πνευμονικής βλάβης που σχετίζεται με τη φλεγμονή είναι κρίσιμη[4].
Η αντιμετώπιση της λοίμωξης από COVID-19 είναι κυρίως υποστηρικτική. Ωστόσο, αρκετοί άμεσοι αντι-ιικοί παράγοντες και ανοσοτροποποιητική θεραπεία με στεροειδή και διάφορους αποκλειστές κυτοκινών φαίνονται ελπιδοφόρα στα πρώιμα αποτελέσματα. Για τη συμπληρωματική θεραπεία της λοίμωξης δοκιμάζονται διάφορες βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και διάφορα τρόφιμα.
Tα οφέλη της βιταμίνης D3 σε ασθενείς που έχουν προσβληθεί από COVID-19
Ο COVID-19 έχει υψηλή μεταδοτικότητα και θα μπορούσε να οδηγήσει σε οξεία πνευμονική βλάβη σε έναν αριθμό ασθενών. Αντισταθμίζοντας τη δραστηριότητα του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης, το μετατρεπτικό ένζυμο της αγγειοτενσίνης 2, που είναι ο υποδοχέας σύντηξης του ιού, παίζει προστατευτικό ρόλο έναντι της ανάπτυξης επιπλοκών αυτής της ιογενούς λοίμωξης. Η βιταμίνη D μπορεί να προκαλέσει την έκφραση του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης 2 και να ρυθμίσει το ανοσοποιητικό σύστημα μέσω διαφορετικών μηχανισμών[5].
Πειραματικές μελέτες έχουν δείξει ότι η βιταμίνη D ασκεί διάφορες δράσεις που πιστεύεται ότι είναι προστατευτικές έναντι της μολυσματικότητας και της σοβαρότητας της νόσου του κοροναϊού (COVID-19). Αυτές περιλαμβάνουν τις ανοσοτροποποιητικές επιδράσεις στο έμφυτο και προσαρμοστικό ανοσοποιητικό σύστημα, τις ρυθμιστικές επιδράσεις στο σύστημα ρενίνης-αγγειοτασίνης-αλδοστερόνης στους νεφρούς και τους πνεύμονες και τις προστατευτικές επιδράσεις έναντι της ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας και της θρόμβωσης.
Μελέτες που έγιναν πριν από την πανδημία COVID-19 έχουν δείξει ότι η συμπληρωματική λήψη βιταμίνης D3 είναι ευεργετική για την προστασία από τον κίνδυνο απόκτησης οξείας αναπνευστικής ιογενούς λοίμωξης και μπορεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα της σηψαιμίας και σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς. Υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός δεδομένων που συνδέουν τη μολυσματικότητα και τη σοβαρότητα του COVID-19 με τα επίπεδα των συγκεντρώσεων της βιταμίνης D3 στο ανθρώπινο σώμα, υποδηλώνοντας ένα πιθανό όφελος από τη συμπληρωματική χορήγηση D3 για την πρωτογενή πρόληψη ή ως συμπληρωματική θεραπεία του COVID-19[6].
Η χρησιμότητα της συμπληρωματικής χορήγησης των συστατικών των σπόρων, των φλουδών και των μίσχων του κόκκινου σταφυλιού στην αντιμετώπιση της λοίμωξης COVID-19
Τα φλαβονοειδή, τα στιλβένια, οι λιγνάνες και τα φαινολικά οξέα, κατηγορίες πολυφαινολών που βρίσκονται στους σπόρους, τις φλούδες και τους μίσχους των κόκκινων σταφυλιών έχουν ερευνηθεί και έχει βρεθεί ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στη διαχείριση του οξειδωτικού στρες και της φλεγμονής[7].
Τα φλαβονοειδή υπόσχονται ασφαλή θεραπεία κατά του COVID-19
Tα φλαβονοειδή είναι μια μεγάλη κατηγορία φυτικών χρωστικών με δομή βασισμένη ή παρόμοια με αυτή της φλαβόνης . Τα φλαβονοειδή έχουν ευεργετικά αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα και προστατεύουν τα κύτταρα από οξειδωτική βλάβη που μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες . Αυτά τα διατροφικά αντιοξειδωτικά μπορούν να αποτρέψουν την ανάπτυξη καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη, καρκίνου και γνωστικών ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ και η άνοια.
Η κατανάλωση φλαβονοειδών και φυτών πλούσιων σε φλαβονοειδή μπορεί να είναι σημαντική για την πρόληψη και τη θεραπεία του SARS-CoV-2, ενώ παράλληλα είναι αρκετά ασφαλή για τον ανθρώπινο οργανισμό. Στην πραγματικότητα, τα φλαβονοειδή έχουν αποδειχθεί ότι παρουσιάζουν πιθανή ανασταλτική δράση έναντι κρίσιμων ιικών στόχων, που απαιτούνται για τη διευκόλυνση της εισόδου και αναπαραγωγής τους, συμπεριλαμβανομένου του M pro, RBD της πρωτεΐνης S, RdRp, του ανθρώπινου υποδοχέα ACE-2 και της πρωτεάσης TMPRSS2. Επιπλέον, η ανοσοτροποποιητική δράση των φλαβονοειδών έχει αποδειχθεί μέσω της αναστολής διαφόρων προφλεγμονωδών κυτοκινών και οδών που συμμετέχουν στις φλεγμονώδεις αντιδράσεις.
Επίσης, τα φλαβονοειδή μπορούν να μειώσουν την έξαρση του COVID-19 μέσω της σημαντικής επίδρασής τους στη λιπώδη μάζα του σώματος. Τα φλαβονοειδή προάγουν το αίσθημα κορεσμού και τον μεταβολισμό των λιπιδίων. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα τα φλαβονοειδή, ιδιαίτερα η κερσετίνη και η λουτεολίνη, μπορούν να επιδείξουν πολλά υποσχόμενη δράση, πολλαπλών στόχων κατά του SARS-CoV-2 και παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη πολλών ασθενειών.
Τα φλαβονοειδή ως κρίσιμα συμπληρώματα διατροφής, είναι κατάλληλα για την ανακούφιση και τη συντόμευση της περιόδου που σχετίζεται με το σύνδρομο μετά τον COVID-19. Με βάση την παγκόσμια ύπαρξη φυτών πλούσιων σε φλαβονοειδή, μπορεί να προταθεί ένα προληπτικό ασφαλές σχήμα κατά του SARS-CoV-2 μετά από περαιτέρω κλινικές έρευνες[8].
H έρευνα αποκάλυψε ότι η σκόνη των σπόρων και των φλουδών του κόκκινου σταφυλιού είναι υψηλής περιεκτικότητας σε κερσετίνη[9]. Η κερσετίνη είναι μια πολυφαινόλη της υποομάδας των φλαβονοειδών, των φλαβονολών.
Η κερσετίνη ανευρίσκεται στα λαχανικά, όπως τα κρεμμύδια, (είναι τα πιο μελετημένα τρόφιμα που περιέχουν κερσετίνη) και το μπρόκολο, στα φρούτα,(όπως μήλα, μούρα και σταφύλια), σε μερικά βότανα (π.χ το τσάι ), στο κρασί, στους σπόρους, στις φλούδες και στους μίσχους των κόκκινων σταφυλιών.
Η κερσετίνη έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντιαλλεργικές ιδιότητες, που χαρακτηρίζονται από διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος, αντιική δράση, αναστολή της απελευθέρωσης ισταμίνης, μείωση των προφλεγμονωδών κυτοκινών, δημιουργία λευκοτριενίων και καταστολή της παραγωγής ιντερλευκίνης IL-4. Μπορεί επίσης να βελτιώσει την ισορροπία Th1/Th2 και να περιορίσει τον σχηματισμό ειδικών IgE αντισωμάτων προς αντιγόνα. Είναι επίσης αποτελεσματική στην αναστολή ενζύμων όπως η λιποξυγενάση, των ηωσινοφίλων και της υπεροξειδάσης και στην καταστολή των φλεγμονωδών χημικών μεσολαβητών[10].
Η δράση των πολυφαινολών της σκόνης των σπόρων και των φλουδών του κόκκινου σταφυλιού στη μάχη κατά του COVID-19
Πρόσφατα προτάθηκε ότι η διατροφική πρόσληψη ρεσβερατρόλης, μιας πολυφαινόλης που βρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στη φλούδα των σταφυλιών κόκκινου κρασιού ( Vitis vinifera ) θα μπορούσε να ρυθμίσει τη σοβαρότητα της νόσου SARS-CoV-2, ρυθμίζοντας την έκφραση και τη λειτουργία του ACE2 [11].
Τρωκτικά που τρέφονταν με δίαιτα πλούσια σε λιπαρά συμπληρωμένα με ρεσβερατρόλη έχουν δείξει αυξημένη έκφραση ACE2 [12] και αυξημένα επίπεδα πρωτεΐνης ACE2 [13, 14] σε σύγκριση με τρωκτικά που τρέφονταν μόνο με δίαιτα πλούσια μόνο σε λιπαρά. Αρκετές δημοσιεύσεις έχουν επίσης αναφέρει ότι η κουρκουμίνη στοχεύει το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης ρυθμίζοντας τα επίπεδα αγγειοτενσίνης ΙΙ σε ποντίκια [15, 16].
Αυτά τα αποτελέσματα υποδηλώνουν τη δυνατότητα των πολυφαινολών να ρυθμίζουν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων του COVID-19 μέσω της τροποποίησης της αφθονίας του ACE2.
Η ρεσβερατρόλη, που περιλαμβάνεται στα συστατικά των σπόρων και των φλουδών του κόκκινου σταφυλιού είναι ένα πολύ γνωστό φυσικό αντιοξειδωτικό, που αποδείχτηκε ότι δρα ως αντιικό, παίζει ρόλο στη διέγερση του ανοσοποιητικού, στη ρύθμιση της προφλεγμονώδους απελευθέρωσης κυτοκίνης και στη μείωση του τραυματισμού των πνευμόνων μειώνοντας το οξειδωτικό στρες.
Σε πολλές χώρες οι ασθενείς δεν έχουν πρόσβαση σε τρέχουσες ή νέες αντιικές θεραπείες και συχνά αντιμετωπίζονται μόνο συμπτωματικά ή μερικές φορές με πρόσθετη διατροφική υποστήριξη, υπό μορφή βιταμινών και μετάλλων, π.χ. βιταμίνης D3 και ψευδάργυρου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ρεσβερατρόλη μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη προσθήκη στο καθεστώς υποστηρικτικής θεραπείας, είτε μόνη της είτε ως επικουρική υποστηρικτική αντιική θεραπεία[17].
Επομένως, οι πολυφαινόλες μπορεί (i) να μειώσουν τη μόλυνση από τον ιό SARS-CoV-2 δεσμεύοντας τον υποδοχέα ACE2, αποτρέποντας την είσοδο του ιού και (ii) να ρυθμίσουν τη σοβαρότητα της πνευμονικής βλάβης που σχετίζεται με τον COVID-19 ρυθμίζοντας την έκφραση του ACE2.
Οι φυσικές τανίνες των σπόρων και των φλουδών του κόκκινου σταφυλιού δρουν κατά του ιού SARS-CoV-2
Στη φύση, οι τανίνες βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες στα φρούτα και αποτρέπουν τα ζώα από το να τα φάνε πριν ωριμάσουν πλήρως. Στα σταφύλια, έχει υπολογιστεί ότι το 80% των τανινών προέρχονται από τους σπόρους και τις φλούδες[18]. Στα κρασιά, το 60% των συνολικών τανινών παράγεται από τη φλούδα του σταφυλιού
Το ταννικό οξύ, μια μορφή τανίνης, που βρίσκονται στα φυτά και, κυρίως, στη φλούδα των σταφυλιών, μπορεί να βοηθήσουν στην καταστολή του COVID-19. Τα ταννικά οξέα μπορεί να είναι επιτυχή στον περιορισμό της αναπαραγωγής του SARS-CoV-2, του ιού που προκαλεί το COVID-19 σε προσβληθέντες από τον ιό ασθενείς.
Η έρευνα αποκάλυψε ότι το ταννικό οξύ δρα ως ισχυρός διπλός αναστολέας της πρωτεάσης TMPRSS2 της κυτταρικής επιφάνειας και της κύριας πρωτεάσης του ιού (M pro / 3CL pro ), που χρησιμοποιείται από τον SARS-CoV-2 για αναπαραγωγή σε ανθρώπινα κύτταρα. Η M pro είναι, μια βασική πρωτεάση που απαιτείται για την αναπαραγωγή του ιού SARS-CoV-2″,[19-25].
Το 5-αμινο λεβουλινικό οξύ αναστέλλει τη μόλυνση από SARS-CoV-2 in vitro
Το 5-αμινο λεβουλινικό οξύ (5-ALA) είναι ένα φυσικό αμινοξύ και υπάρχει παντού σε ζώα, φυτά, μύκητες και βακτήρια. Έχει χρησιμοποιηθεί για πολλαπλούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένης της αντικαρκινικής θεραπείας και ως συμπλήρωμα διατροφής λόγω της υψηλής βιοδιαθεσιμότητάς του. Ο Yasuteru Sakurai και οι συνεργάτες (2021) έδειξαν ότι η θεραπεία με 5-ALA ανέστειλε δυναμικά τη μόλυνση του SARS-CoV-2, ενός αιτιολογικού παράγοντα του COVID-19, σε κυτταρική καλλιέργεια. Τα αντιιικά αποτελέσματα θα μπορούσαν να ανιχνευθούν τόσο σε ανθρώπινα, όσο και σε μη ανθρώπινα κύτταρα, χωρίς σημαντική κυτταροτοξικότητα. Ως εκ τούτου, το 5-ALA αξίζει να διερευνηθεί περαιτέρω ως υποψήφιο αντιικό φάρμακο για τον COVID-19.[26].
H συμπληρωματική χορήγηση ψευδαργύρου μπορεί να μειώσει το ποσοστό θνησιμότητας σε ασθενείς με COVID-19
Η μετα-ανάλυση μελετών ασθενών με COVID-19 αποκλαλυψε ότι ο ψευδάργυρος δρα ευεργετικά στο ανοσοποιητικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης ευαισθησίας και της βελτίωσης των κλινικών αποτελεσμάτων καταστάσεων που οφείλονταν σε μολυσματικά παθογόνα, συμπεριλαμβανομένων πολλαπλών ιών. Ο ψευδάργυρος είναι επίσης ένας αντιφλεγμονώδης και αντιοξειδωτικός παράγοντας κατά του στρες, που σχετίζεται με ορισμένα σοβαρά συμπτώματα της νόσου του κορωνοϊού 2019 (COVID-19). Δυστυχώς, η έλλειψη ψευδαργύρου είναι κοινή παγκοσμίως και όχι αποκλειστικά στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Οι επιλογές του τρόπου ζωής και οι προϋπάρχουσες συνθήκες από μόνες τους μπορούν να οδηγήσουν σε έλλειψη ή ανεπάρκεια του ψευδαργύρου.
Είναι επίσης σημαντικό να γίνει διάκριση της χρόνιας ανεπάρκειας ψευδαργύρου από την ανεπάρκεια που αποκτάται μετά από ιογενή λοίμωξη και ανοσοαπόκριση και τις διαφορετικές στρατηγικές συμπλήρωσης του. Ο ψευδάργυρος θεωρείται ως προφυλακτική ή συμπληρωματική θεραπεία για τον COVID-19, όπως αναφέρεται σε 12 κλινικές μελέτες, που βρίσκονται σε εξέλιξη, υπογραμμίζοντας τη συνάφεια αυτού του ιχνοστοιχείου για τις παγκόσμιες πανδημίες. Χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του ψευδαργύρου, δείχνουμε ότι υπάρχει κρίσιμη ανάγκη για βαθύτερη κατανόηση των βασικών ιχνοστοιχείων στην ανθρώπινη υγεία, και τα προκύπτοντα συμπτώματα ανεπάρκειας και η επικάλυψη τους με άλλες καταστάσεις. Αυτή η γνώση θα υποστηρίξει άμεσα την ανθρώπινη ανοσολογική υγεία για τη μείωση της ευαισθησίας, τη μείωση της διάρκειας της νόσου και την πρόληψη της εξέλιξης σε σοβαρές περιπτώσεις στις τρέχουσες και μελλοντικές πανδημίες[27].
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες επιδημιολογικές, πειραματικές και παρατηρητικές μελέτες, ορισμένες αναφορές περιπτώσεων και μερικές μελέτες παρέμβασης η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 και/ή ψευδάργυρου είναι πολλά υποσχόμενη. Οι πολλαπλές αντιφλεγμονώδεις και ανοσοτροποποιητικές επιδράσεις της βιταμίνης D3 θα μπορούσαν να εξηγήσουν τον προστατευτικό της ρόλο τους έναντι της υπεραντίδρασης του ανοσοποιητικού και της καταιγίδας κυτοκινών σε ασθενείς με σοβαρό COVID-19.
Μια τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη παρέμβασης δείχνει ακόμη ότι η λήψη υψηλών δόσεων βιταμίνης D3 προάγει την κάθαρση του ιού σε ασυμπτωματικά και με ήπια συμπτώματα θετικά στον SARS-CoV-2 άτομα. Εξάλλου, τα δεδομένα μιας πρόσφατης προοπτικής μελέτης με ασθενείς με COVID-19 αποκαλύπτουν ότι ένας σημαντικός αριθμός από αυτούς είχαν έλλειψη ψευδαργύρου. Οι ασθενείς με έλλειψη ψευδαργύρου είχαν περισσότερες επιπλοκές και η ανεπάρκεια ψευδαργύρου συνδέθηκε με παρατεταμένη παραμονή στο νοσοκομείο και αυξημένη θνησιμότητα. Μια ορθή στρατηγική πρόληψης κατά του COVID -19, εκτός από τους εμβολιασμούς είναι:
1. Η μέτρηση των επιπέδων του ψευδαργύρου στον ορό του αίματος (ιδανική τιμή 100ng/ml). Το βέλτιστο εύρος ψευδαργύρου πλάσματος είναι 13,8 – 22,9 μmol/L (90-150 μg/dl). Κλινικά σημεία έλλειψης ψευδαργύρου μπορεί να εμφανιστούν όταν οι συγκεντρώσεις ψευδάργυρου στο πλάσμα πέφτουν κάτω από 9,9 µmol/L (65 µg/dl). Σε περίπτωση έλλειψης ψευδαργύρου επιλέγεται να χορηγηθεί το Zincobell, του οποίου κάθε κάψουλα περιέχει 10mg πικολίνικoύ ψευδαργύρου, που είναι μια από τις πιο ευαπορρόφητες μορφές ψευδαργύρου που φέρεται στην ίδια κάψουλα μαζί με 119mg βιταμίνης C. H δοσολογία της προληπτικής χορήγησης του Zincobell κατά του COVID-19 είναι μια κάψουλα
πρωί και βράδυ με το φαγητό. Σε περίπτωση σοβαρής έλλειψης χορηγείται μία κάψουλα κάθε 6 ώρες με το φαγητό για τρείς μήνες.
2.Η μέτρηση των επιπέδων της 25 υδροξυβιταμίνης D3 στον ορό. Σύμφωνα με τις Κλινικές Κατευθυντήριες Οδηγίες της Ενδοκρινολογικής Εταιρείας των ΗΠΑ: Έλλειψη βιταμίνης D3 υπάρχει, όταν τα επίπεδα της 25-υδροξυβιταμίνης D3 στον ορό < 20 ng/ml. Ανεπάρκεια βιταμίνης D3 υπάρχει, όταν τα επίπεδα της 25-υδροξυβιταμίνης D3 στον ορό είναι 21-29 ng/ml. Επάρκεια βιταμίνης D3 υπάρχει, όταν τα επίπεδα της 25-υδροξυβιταμίνης D3 στον ορό είναι 30-100 ng/ml [28].
Αν και είναι ακόμη συζητήσιμο το επίπεδο της 25-υδροξυβιταμίνης D3 στον ορό που είναι το βέλτιστο, συνιστάται η αύξηση της πρόσληψης βιταμίνης D3 και η λογική έκθεση στο ηλιακό φως για να διατηρηθεί η 25-υδροξυβιταμίνη D3 ορού τουλάχιστον 30 ng/mL (75 nmol/L) και κατά προτίμηση στα 40-60 ng/mL (100-150 nmol/L) για να επιτευχθούν τα βέλτιστα συνολικά οφέλη για την υγεία της βιταμίνης D3 [29].
Επειδή η έλλειψη βιταμίνης D3 είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη και η συμπληρωματική χορήγηση φυσικής βιταμίνης D3 φαίνεται να έχει πολυάριθμα ευεργετικά αποτελέσματα συνιστάται η επιλογή συμπληρώματος που περιέχει φυσική και όχι συνθετική βιταμίνη D3, που φέρεται μέσα σε βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο [D3 Gkelin drops]. H μακροχρόνια λήψη βιταμίνης D3 πρέπει να συνοδεύεται και από τη λήψη μαγνησίου (Μagnigkel) και φυσικής βιταμίνης Κ2 (Κappagkel). To Magnigkel περιέχει σε κάθε κάψουλα 28,5mg Tαυρικού μαγνησίου και 148mg Κιτρικού μαγνησίου. Χορηγείται μια κάψουλα Magnigkel και μια κάψουλα Kappagkel, πρωί και βράδυ με το φαγητό. Το D3 Gkelin drops χορηγείται το
μεσημέρι μετά το φαγητό. Η λεπτομερής οδηγία λήψης του D3 Gkelin drops περιγράφεται στο: D3 Gkelin drops
Όσον αφορά τη λήψη πολυφαινολών, φλαβονοειδών και τανινών αυτές περιέχονται στις κάψουλες του συμπληρώματος διατροφής Vinogkelin. Kάθε κάψουλα Vinogkelin περιέχει 500mg σκόνης των 
σπόρων, των φλουδών και των μίσχων του βιολογικού κόκκινου Αγιωργίτικου σταφυλιού Νεμέας. Χορηγείται μια κάψουλα πρωί, μεσημέρι και βράδυ με το φαγητό. Αν κάποιο ενήλικο άτομο επιθυμεί να προσλάβει πολυφαιονόλες, φλαβονοειδή και τανίνες καταναλώνοντας κόκκινο κρασί μπορεί να καταναλώνει 1-2ποτήρια του κρασιού, βιολογικό κόκκινο Αγιωργίτικο κρασί ή ένα σφηνάκι του βιολογικού φυσικώς γλυκού, λιαστού κόκκινου Αγιωργίτικου κρασιού «Γκελάντο».
Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1.Kazuki Santa. Grape Phytochemicals and Vitamin D in the Alleviation of Lung Disorders. Endocr Metab Immune Disord Drug Targets. 2022;22(13):1276-1292.
2.Ochani R, Asad A, Yasmin F, Shaikh S, Khalid H, Batra S, Sohail MR, Mahmood SF, Ochani R, Hussham Arshad M, Kumar A, Surani S. COVID-19 pandemic: from origins to outcomes. A comprehensive review of viral pathogenesis, clinical manifestations, diagnostic evaluation, and management. Infez Med. 2021 Mar 1;29(1):20-36.
3.Alsharif W, Qurashi A. Effectiveness of COVID-19 diagnosis and management tools: A review. Radiography (Lond). 2021 May;27(2):682-687.
4.Huan Han, Qingfeng Ma, Cong Li, Rui Liu, Li Zhao, Wei Wang, Pingan Zhang, Xinghui Liu, Guosheng Gao, Fang Liu, Yingan Jiang, Xiaoming Cheng, Chengliang Zhu, Yuchen Xia.Profiling serum cytokines in COVID-19 patients reveals IL-6 and IL-10 are disease severity predictors. Emerg Microbes Infect. 2020 Dec;9(1):1123-1130.
5.Hadizadeh F. Supplementation with vitamin D in the COVID-19 pandemic? Nutr Rev. 2021 Jan 9;79(2):200-208.
6.Charoenngam N, Shirvani A, Holick MF. Vitamin D and Its Potential Benefit for the COVID-19 Pandemic. Endocr Pract. 2021 May;27(5):484-493.
7.Chedea VS, Macovei ȘO, Bocșan IC, Măgureanu DC, Levai AM, Buzoianu AD, Pop RM.Grape Pomace Polyphenols as a Source of Compounds for Management of Oxidative Stress and Inflammation-A Possible Alternative for Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs? Molecules. 2022 Oct 12;27(20):6826.
8.Moza Mohamed Alzaabi, Rania Hamdy, Naglaa S. Ashmawy, Alshaimaa M. Hamoda, Fatemah Alkhayat, Neda Naser Khademi, Sara Mahmoud Abo Al Joud, Ali A. El-Keblawy, and Sameh S. M. Soliman. Flavonoids are promising safe therapy against COVID-19.Phytochem Rev. 2022; 21(1): 291–312.
9.Maria Careri, Claudio Corradini, Lisa Elviri, Isabella Nicoletti, Ingrid Zagnoni. Direct HPLC analysis of quercetin and trans-resveratrol in red wine, grape, and winemaking byproducts. J Agric Food Chem. 2003 Aug 27;51(18):5226-31.
10.Gasmi A, Mujawdiya PK, Lysiuk R, Shanaida M, Peana M, Gasmi Benahmed A, Beley N, Kovalska N, Bjørklund G.Quercetin in the Prevention and Treatment of Coronavirus Infections: A Focus on SARS-CoV-2.Pharmaceuticals (Basel). 2022 Aug 25;15(9):1049.
11.Horne J.R., Vohl M.-C. Biological plausibility for interactions between dietary fat, resveratrol, ACE2, and SARS-CoV illness severity. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2020;318:E830–E833.
12.Kim E.N., Kim M.Y., Lim J.H., Kim Y., Shin S.J., Park C.W., Kim Y.-S., Chang Y.S., Yoon H.E., Choi B.S. The protective effect of resveratrol on vascular aging by modulation of the renin–angiotensin system. Atherosclerosis. 2018;270:123–131.
13.Oliveira Andrade J.M., Paraíso A.F., Garcia Z.M., Ferreira A.V.M., Sinisterra R.D.M., Sousa F.B., Guimarães A.L.S., de Paula A.M.B., Campagnole-Santos M.J., dos Santos R.A., et al. Cross talk between angiotensin-(1–7)/Mas axis and sirtuins in adipose tissue and metabolism of high-fat feed mice. Peptides. 2014;55:158–165. [PubMed] [Google Scholar]
14.Tiao M.-M., Lin Y.-J., Yu H.-R., Sheen J.-M., Lin I.C., Lai Y.-J., Tain Y.-L., Huang L.-T., Tsai C.-C. Resveratrol ameliorates maternal and post-weaning high-fat diet-induced nonalcoholic fatty liver disease via renin-angiotensin system. Lipids Health Dis. 2018;17:178. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
15.Kim H.L., Kim W.K., Ha A.W. Effects of phytochemicals on blood pressure and neuroprotection mediated via brain renin-angiotensin system. Nutrients. 2019;11:2761. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
16Li H.-Y., Yang M., Li Z., Meng Z. Curcumin inhibits angiotensin II-induced inflammation and proliferation of rat vascular smooth muscle cells by elevating PPAR-γ activity and reducing oxidative stress. Int J Mol Med. 2017;39:1307–1316.
17.Ramdani LH, Bachari K. Πιθανά θεραπευτικά αποτελέσματα της ρεσβερατρόλης κατά του SARS-CoV-2. Acta Virol. 2020; 64 :276-280. doi: 10.4149/av_2020_309.
18.Herderich M, Birse M, Dambergs R, Holt H, Iland P, Lattey K, Grape and wine tannins-an overview on current research, emerging applications, and future challenges. Advances in tannin and tannin management: proceeding of ASVO seminar. 2005. pp. 4–10.
19.Shao-Chun Wang,I-Wen Chou, Mien-Chie Hung. Natural tannins as anti-SARS-CoV-2 compounds. Int J Biol Sci. 2022; 18(12): 4669–4676.
20.Coelho C, Gallo G, Campos CB, Hardy L, Würtele M. Biochemical screening for SARS-CoV-2 main protease inhibitors. PLoS One. 2020;15:e0240079.
21.Chen C-N, Lin CPC, Huang K-K, Chen W-C, Hsieh H-P, Liang P-H. et al. Inhibition of SARS-CoV 3C-like protease activity by theaflavin-3,3′-digallate (TF3) Evid Based Complement Alternat Med. 2005;2:607278.
22.Nguyen TTH, Jung J-H, Kim M-K, Lim S, Choi J-M, Chung B. et al. The inhibitory effects of plant derivate polyphenols on the main orotease of SARS coronavirus 2 and their structure-activity relationship. Molecules. 2021;26:1924.
23.Wang S-C, Chen Y, Wang Y-C, Wang W-J, Yang C-S, Tsai C-L. et al. Tannic acid suppresses SARS-CoV-2 as a dual inhibitor of the viral main protease and the cellular TMPRSS2 protease. Am J Cancer Res. 2020;10:4538–46.
24.Haddad M, Gaudreault R, Sasseville G, Nguyen PT, Wiebe H, Van De Ven T. et al. Molecular interactions of tannic acid with proteins associated with SARS-CoV-2 infectivity. Int J Mol Sci. 2022;23:2643.
25.Zhu G, Zhu C, Zhu Y, Sun F. Minireview of progress in the structural study of SARS-CoV-2 proteins. Curr Res Microb Sci. 2020;1:53–61.
26.Yasuteru Sakurai, Mya Myat Ngwe Tun, Yohei Kurosaki, Takaya Sakura, Daniel Ken Inaoka, Kiyotaka Fujine, Kiyoshi Kita, Kouichi Morita, Jiro Yasuda. 5-amino levulinic acid inhibits SARS-CoV-2 infection in vitro. Biochem Biophys Res Commun. 2021 Mar 19;545:203-207.
27.Joachimiak MP. Zinc against COVID-19? Symptom surveillance and deficiency risk groups. PLoS Negl Trop Dis. 2021 Jan 4;15(1):e0008895.
28Holick MF, Binkley NC, Bischoff-Ferrari HA, Gordon CM, Hanley DA, Heaney RP, et al. Endocrine Society Evaluation, treatment, and prevention of vitamin D deficiency: an Endocrine Society clinical practice guideline. J Clin Endocrinol Metab. 2011;96:1911–30. doi: 10.1210/jc.2011-0385.
29.Charoenngam N, Holick MF. Immunologic Effects of Vitamin D on Human Health and Disease.Nutrients. 2020 Jul 15;12(7):2097.
Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης
Δρ.Δημήτριος Ν. Γκέλης
Iατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος
Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρικός Συγγραφέας, Ιατρικός Ερευνητής
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Ιατρική Έρευνα, Συμπληρωματική Ιατρική
Διεύθυνση: ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Τηλ: 6944280764, Email: pharmage@otenet.gr
www.gelis.gr, www.pharmagel.gr , www.orlpedia.gr , www.allergopedia.gr, d3gkelin.gr, www.vitaminb12.gr, www.zinc.gr, www.curcumin.gr
Αικατερίνη Γκέλη
Αικατερίνη ΓκέληΕχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη διαγνωστική με υπερήχους, κλασσική ακτινολογία παίδων και ενηλίκων, γναθοπροσωπική ακτινολογία, περιβαλλοντική ιατρική, ιατρική διατροφολογία, συμπληρωματική ιατρική.
Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.
Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση, παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.