Η παθογένεση της εξωτερικής ωτίτιδας είναι πολυπαραγοντική. Οι σημαντικότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες για τη νόσο είναι αυτοί που αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα[5].

Οποιοδήποτε άτομο επιθυμεί να ασχοληθεί με την ανταγωνιστική κολύμβηση επιβάλλεται να εξετάσει το ωτορρινολαρυγγολογικό του σύστημα και ιδιαίτερα αν έχει κάποιο ιστορικό ρινίτιδας (αλλεργικής ή μη αλλεργικής), σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος, υποτροπών ρινοκολπίτιδας ή ιστορικό ωτιτίδων και της ύπαρξης διάτρησης του τυμπάνου ή στενώσεως των έξω ακουστικών πόρων και ανάγκης συχνού καθαρισμού της κυψελίδας που συσσωρεύεται στον έξω ακουστικό πόρο, ορισμένων ατόμων.
Ο ωτορινολαρυγγολόγος θα ερευνήσει αν υπάρχουν οι παρακάτω προδιαθεσικοί παράγοντες πρόκλησης οξείας εξωτερικής ωτίτιδας και θα δώσει τις δέουσες οδηγίες προφύλαξης.

Αν ένας κολυμβητής ή κολυμβήτρια εκδηλώσει συμπτωματολογία εξωτερικής ωτίτιδας πρέπει να ζητήσει άμεση βοήθεια από ωτορινολαρυγγολόγο, διότι σταδιακά η φλεγμονή προκαλεί πόνο που μπορεί να γίνει πολύ έντονος.

Οι κολυμβητές αν εκδηλώσουν εξωτερική ωτίτιδα μπορεί να αναγκαστούν να διακόψουν την προπόνησή τους για 10-15 ημέρες. 

Γιαυτό το λόγο με το παραμικρό ενόχλημα στα αυτιά κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά την προπόνηση του κολυμβητή ή της κολυμβήτριας, όπως ο επίμονος κνησμός και δυσφορία στο αυτί που εξελίσσεται σε πόνο, ιδίως όταν πιάνει ή τραβάει ελαφρώς το πτερύγιο του αυτιού ο πάσχων ή η πάσχουσα και μέχρις ότου επισκεφτούν το γιατρό τους μπορεί να στάζουν στο αυτί που πάσχει ωτικές σταγόνες Gkelotic. 

Οι ωτικές σταγόνες Gkelotic περιέχουν ισοπροπυλική αλκοόλη, οξικό οξύ και νερό. Η ισοπροπυλική αλκοόλη είναι ένα αποτελεσματικό απολυμαντικό και σε υψηλή συγκέντρωση, απομακρύνει το νερό και την υγρασία από τον έξω ακουστικό πόρο και έτσι μειώνει το οίδημα του δέρματος.  Η μείωση του pH στο δέρμα του έξω ακουστικού πόρου με το οξικό οξύ αναστέλλει την ανάπτυξη των παθογόνων βακτηρίων [6], καθώς τα περισσότερα βακτήρια πολλαπλασιάζονται ταχύτατα σε περιβάλλον με ουδέτερο pH. Έχει αποδειχτεί με έρευνα οτι, η οξεία εξωτερική ωτίτιδα επουλώνεται πιο γρήγορα εάν αντιμετωπιστεί με αυτόν τον τρόπο παρά με εικονικό φάρμακο. 

Στις περιπτώσεις που δεν ελέγχεται η φλεγμονή μέσα σε 24 ώρες επιβάλλεται ο ωτορινολαρυγγολογικός έλεγχος και η χρησιμοποίηση ωτικών σταγόνων που περιέχουν ειδικά αντιβιοτικά και κορτικοστεροειδή.

Υπάρχουν και δυσίατες εξωτερικές ωτίτιδες, που δεν ανταποκρίνονται στην τοπική θεραπεία, οι οποίες αντιμετωπίζονται με ειδικά αντιβιοτικά (κινολόνες), που χορηγούνται από το στόμα ή ενδομυϊκά ή ενδοφλεβίως.