Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, MD, ORL, DDS, PhD, Αικατερίνη Γκέλη (MD, Radiologist)
Όταν έρχεται στο νού μας η κουρκουμίνη, που είναι το δραστικό συστατικό της σκόνης του αποξηραμένου ριζώματος του φυτού κουρκουμάς, σκεπτόμαστε την ανακούφιση των αρθραλγιών, μυαλγιών, που προκαλεί, αλλά και την καρδιοπροστατευτική, τη νευροπροστατευτική, αντικαρκινική και ανοσοπροστατευτική δράση της, που περιγράφηκε σε χιλιάδες δημοσιεύσεις των τελευταίων 20 ετών. Συνοπτικά σήμερα γνωρίζουμε την ευεργετιή δράση της κουρκουμίνης στη μείωση του βάρους υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων.
Έχει βρεθεί ότι η πρόσληψη κουρκουμίνης σε ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο και σχετικές διαταραχές συσχετίστηκε με σημαντική μείωση του δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), του βάρους, της περιμέτρου της μέσης, των επιπέδων της λεπτίνης και μια σημαντική αύξηση των επιπέδων της αδιπονεκτίνης[1].
Η κουρκουμίνη μπορεί να διατηρήσει το υγιές σωματικό βάρος και την εξισορρόπηση του μεταβολισμού
Πιο κάτω παραθέτουμε τα πρόσφατα ευρήματα της έρευνας που αποκάλυψε το ρόλο της κουρκουμίνης στη διατήρηση του σωματικού βάρους και την εξισορρόπηση του μεταβολισμού.
Η κουρκουμίνη προκαλεί μια εντυπωσιακή σειρά μεταβολικών επιδράσεων που συμβάλουν στη διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους και του γενικού μεταβολισμού!
Η κουρκουμίνη διαθέτει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες που επηρεάζουν την παθοφυσιολογία της παχυσαρκίας
Το οξειδωτικό στρες παίζει σημαντικό ρόλο στην παθοφυσιολογία της παχυσαρκίας. Αυτό το κάνει τροποποιώντας τη συγκέντρωση των μορίων που συμμετέχουν στη φλεγμονή (η οποία σχετίζεται με τον μεγάλο αριθμό λιποκυττάρων), προάγοντας τη λιπογένεση και διεγείροντας τη διαφοροποίηση των προλιποκυττάρων σε ώριμα λιποκύτταρα λιπογένεσης και αλλάζοντας τη λειτουργία των ρυθμιστικών παραγόντων της μιτοχονδριακής δραστηριότητας. Ως εκ τούτου, τα φυσικά φυτικά αντιοξειδωτικά, όπως η κουρκουμίνη μπορεί να είναι σημαντικά για τον έλεγχο της παχυσαρκίας[2].
Τα λιποκύτταρα απελευθερώνουν χρόνια προφλεγμονώδεις κυτοκίνες, ελεύθερες ρίζες και άλλα μόρια που βλάπτουν το μεταβολισμό και τραυματίζουν τα μιτοχόνδρια. Στόχος μας είναι να διακοπεί αυτή η χρόνια διαδικασία, που εμποδίζει την υγιή διαχείριση του σωματικού βάρους[3].
Η κουρκουμίνη αλληλεπιδρά άμεσα με τον λευκό λιπώδη ιστό για την καταστολή της χρόνιας φλεγμονής. Στον λιπώδη ιστό, η κουρκουμίνη αναστέλλει τη διήθηση των μακροφάγων και την ενεργοποίηση του πυρηνικού παράγοντα κΒ (NF-κB) που προκαλείται από φλεγμονώδεις παράγοντες.
Η κουρκουμίνη μειώνει την έκφραση των ισχυρών προφλεγμονωδών λιποκινών, όπως τον παράγοντα νέκρωσης όγκου-α (TNFa), της χημειοελκυστικής πρωτεΐνης-1 των μονοκυττάρων (MCP-1) και του αναστολέα ενεργοποιητή πλασμινογόνου τύπου-1 (PAI-1) και προκαλεί την έκφραση της αδιπονεκτίνης, που είναι ο κύριος αντιφλεγμονώδης παράγοντας που εκκρίνεται από τα λιποκύτταρα. Η κουρκουμίνη έχει επίσης αποτελέσματα στην αναστολή της διαφοροποίησης των λιποκυττάρων και στην προώθηση των αντιοξειδωτικών δραστηριοτήτων. Μέσω αυτών των διαφορετικών μηχανισμών η κουρκουμίνη μειώνει την παχυσαρκία και περιορίζει τις δυσμενείς επιπτώσεις της παχυσαρκίας στην υγεία. Η κουρκουμίνη έχει επίσης αποτελέσματα στην αναστολή της διαφοροποίησης των λιποκυττάρων και στην προώθηση των αντιοξειδωτικών δραστηριοτήτων[4].
Η κουρκουμίνη προάγει την αυτοφαγία
Εκτός από την προστατευτική δράση της στα μιτοχόνδρια, η κουρκουμίνη υποστηρίζει επίσης την αυτοφαγία. Η αυτοφαγία είναι ένας από τους σημαντικότερους αποικοδομητικούς μηχανισμούς που μπορεί να εξαλείψει τα υπερβολικά θρεπτικά συστατικά, τα τοξικά πρωτεϊνικά συσσωματώματα, τα κατεστραμμένα οργανίδια και τους εισβάλλοντες μικροοργανισμούς. Ως απάντηση στο λιποτοξικό, πρωτεοτοξικό και οξειδωτικό στρες που σχετίζεται με την παχυσαρκία, η αυτοφαγία παίζει ουσιαστικό ρόλο στη διατήρηση της φυσιολογικής ομοιόστασης. Ωστόσο, η παχυσαρκία και οι σχετιζόμενες με αυτήν προσβολές στρες μπορεί συχνά να παρεμβαίνουν στην αυτοφαγική διαδικασία μέσω διαφόρων μηχανισμών, οι οποίοι οδηγούν σε περαιτέρω επιδείνωση των μεταβολικών παθολογιών που σχετίζονται με την παχυσαρκία σε πολλαπλά μεταβολικά όργανα. Παραδόξως, η αναστολή της αυτοφαγίας, μέσα σε συγκεκριμένα πλαίσια, παράγει έμμεσα ευεργετικά αποτελέσματα που μπορούν να ανακουφίσουν αρκετές επιζήμιες συνέπειες της παχυσαρκίας[5].
Οποιαδήποτε απορρύθμιση των διεργασιών της αυτοφαγίας μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη διαφόρων χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες και οι κακοήθειες.
Η φυσιολογική, αποτελεσματική αυτοφαγία περιορίζει τη φλεγμονή. Η παχυσαρκία ή μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, αναστέλλει την αυτοφαγία για την προώθηση της φλεγμονής. Η παχυσαρκία αναστέλλει την αυτοφαγία ενεργοποιώντας αντι-αυτοφαγικά σηματοδοτικά μονοπάτια Akt και mTOR και ρυθμίζοντας προς τα κάτω τα αυτοφαγικά γονίδια όπως τα Ulk1/Atg1 , Atg5 , Atg7 και Atg6/Beclin1 Τα ελαττώματα στην αυτοφαγία μπορεί να οδηγήσουν σε συσσώρευση κατεστραμμένων μιτοχονδρίων. H δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά προκαλεί μιτοχονδριακή βλάβη, αυξάνει την παραγωγή από τα μιτοχόνδρια, μετατοπίζει το κυτταρικό περιβάλλον οξειδοαναγωγής σε μια πιο οξειδωμένη κατάσταση και μειώνει την ικανότητα οξειδοαναγωγικής ρύθμισης, όπως φαίνεται στους σκελετικούς μύες των τρωκτικών και των ανθρώπων. Με τη σειρά τους, οι αυξήσεις στο ROS ενεργοποιούν το φλεγμονώδες σώμα[6].H κουρκουμίνη είναι ένας φυσικός ρυθμιστής της αυτοφαγίας[7].
Η κουρκουμίνη σκουραίνει τον λευκό λιπώδη ιστό
Το καφχρωμο λίπος είναι ένα επιθυμητό, πιο υγιές σωματικό λίπος που έχει υψηλή μεταβολική δραστηριότητα. Τα λευκά λιποκύτταρα έχουν χαμηλή μεταβολική δραστηριότητα. Τα λευκά λιποκύτταρα μπορούν να μετατραπούν σε «μπεζ» κύτταρα μέσω ενός «φαινόμενου σκουρέματος»(browning effect) που αυξάνει τον μεταβολισμό. Αυτή είναι μια σημαντική μεταβολική ποιότητα, καθώς το επίπεδο του καφέχρωμου λίπους είναι υψηλό σε βρέφη και μικρά παιδιά, αλλά μειώνεται καθώς γερνάμε και είναι φυσικά χαμηλότερο στους ενήλικες. Η μετατροπή καφέχρωμων λιποκυττάρων σε λευκό λιπώδη ιστό είναι ένας πιθανός θεραπευτικός στόχος για τη θεραπεία της παχυσαρκίας και των μεταβολικών διαταραχών μέσω της ικανότητας αυτών των κυττάρων να απελευθερώνουν περίσσεια ενέργειας ως θερμότητα σε συνδυασμό με πρωτεΐνη αποσύνδεσης 1. Η κουρκουμίνη αυξάνει την ενεργειακή δαπάνη προκαλώντας το σχηματισμό λιποκυττάρων που αποκτούν καφεοειδή χρωματισμό μέσω ενός μοναδικού μοριακού μηχανισμού [8].
Η κουρκουμίνη βοηθά στο να σκουρίνει ο λευκός λιπώδης ιστός καθώς ενεργοποιεί την έκφραση γονιδίων που σχετίζεται με αυτό το γεγονός. Ενεργοποιεί επίσης τη μιτοχονδριακή βιογένεση και τη θερμογένεση, η οποία βοηθά στην παραγωγή θερμότητας και την ενεργοποίηση του αυτόνομου νευρικού συστήματος για επιτάχυνση του μεταβολισμού. Η κουρκουμίνη προάγει επίσης την αυξημένη καύση λίπους μέσα στα μιτοχόνδριά[9].
Η κουρκουμίνη επιδεικνύει αντιδιαβητική δράση
Η κουρκουμίνη ενισχύει τον μεταβολισμό του σακχάρου στο αίμα, υποστηρίζει την κυτταρική πρόσληψη γλυκόζης και βοηθά στη λειτουργία των βήτα κυττάρων του παγκρεατος. Βοηθά τα κύτταρα να κάψουν την γλυκόζη πιο αποτελεσματικά. Η αντιδιαβητική δράση της κουρκουμίνης μπορεί να οφείλεται στην ικανότητά της να καταστέλλει το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονώδη διαδικασία. Επίσης, μειώνει σημαντικά τη γλυκόζη αίματος νηστείας, τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη και τον δείκτη μάζας σώματος. Η κουρκουμίνη σχετίζεται επίσης με σημαντική μείωση των τριγλυκεριδίων, της VLDL-c, της ολικής χοληστερόλης, της LDL-c, της HDL-c, της C αντιδρώσας πρωτεΐνης ορού και της μηλοναλδεΰδης του πλάσματος. Επομένως, μπορεί να ληφθεί υπόψη στη θεραπευτική προσέγγιση ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.[10].
Η κουρκουμίνη μπορεί να καταστείλει την ανάπτυξη του λιπώδους ιστού
Η αγγειογένεση είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του λιπώδους ιστού. Η κουρκουμίνη μπορεί να καταστέλλει την ανάπτυξη του λιπώδους ιστού μέσω της αντιαγγειογενετικής της δράσης και ρυθμίζοντας τον μεταβολισμό των λιποκυττάρων[11].
Βρέθηκε επίσης ότι μειώνει ή ρυθμίζει τη λεπτίνη, αυξάνει την αδιπονεκτίνη και άλλους δείκτες του μεταβολισμού του λίπους[12].
Η κουρκουμίνη επηρεάζει το μικροβίωμα του εντέρου
Είναι ευρέως γνωστό ότι η μικροχλωρίδα του εντέρου έχει πολλούς σημαντικούς ρόλους στην ανθρώπινη φυσιολογία και η σύνθεσή της μπορεί να επηρεαστεί από πολλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες και παράγοντες του τρόπου ζωής. Αντίστοιχα, οποιεσδήποτε διαταραχές στο προφίλ του μικροβιώματος του εντέρου ή η δυσβίωση μπορεί να έχουν βασικό ρόλο στην εξέλιξη της ανθρώπινης νόσου. Είναι ενδιαφέρον ότι, η κουρκουμίνη και οι μεταβολίτες της έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζουν τη μικροχλωρίδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι από την αλληλεπίδραση μεταξύ κουρκουμίνης και μικροχλωρίδας του εντέρου προκύπτουν δύο διαφορετικά φαινόμενα: Η ρύθμιση της εντερικής μικροχλωρίδας από την κουρκουμίνη και ο βιομετασχηματισμός της κουρκουμίνης από τη μικροχλωρίδα του εντέρου, όπου και τα δύο είναι δυνητικά κρίσιμα για τη δράση της κουρκουμίνης[13].
Καθώς η κουρκουμίνη απορροφάται και μεταβολίζεται από τη χλωρίδα του εντέρου, προάγει την ανάπτυξη και την ποικιλία της ευεργετικής χλωρίδας του εντέρου και αυξάνει την παραγωγή λιπαρών οξέων βραχείας αλυσίδας (SCFA) στο έντερό. Αυτό βοηθά άμεσα τον μεταβολισμό και την καύση θερμίδων. Η κουρκουμίνη ασκεί προστατευτικά αποτελέσματα στη διατροφική παχυσαρκία, εν μέρει μέσω της μείωσης της ρύθμισης της φλεγμονής του λιπώδους ιστού που μπορεί να οφείλεται στην παραγωγή SCFA και, πιθανώς, άλλων μεταβολιτών κουρκουμίνης από τη μικροχλωρίδα του εντέρου[14].
Η κουρκουμίνη προστατεύει επίσης την ακεραιότητα τoυ εντερικού βλεννογόνου. Ένα υγιές εντερικό τοίχωμα εμποδίζει τις τοξίνες των μη ωφέλιμων μικροβίων να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό σταματά την εξέλιξη περισσότερων φλεγμονωδών αντιδράσεων που παρεμβαίνουν στον υγιή μεταβολισμό. Ένα υγιές μικροβίωμα του εντέρου και υγιής ο εντερικός φραγμός είναι ζωτικής σημασίας για την απώλεια βάρους και την υγιή διαχείριση βάρους[15].
Η παχυσαρκία σχετίζεται με μια ανισορροπία των μικρο- και μακρο-θρεπτικών συστατικών, την δυσβίωση του εντέρου και ένα φαινόμενο «διαπερατού » εντέρου (“leaky” gut phenomenon). Οι πολυφαινόλες, όπως η κουρκουμίνη, η ρεσβερατρόλη και οι ανθοκυανίνες μπορεί να ανακουφίσουν τις συστημικές επιδράσεις της παχυσαρκίας, ενδεχομένως βελτιώνοντας τη μικροχλωρίδα του εντέρου, την ακεραιότητα του εντερικού φραγμού (IBI) και την ομοιόσταση του ψευδαργύρου. Το βασικό μικροθρεπτικό συστατικό ψευδάργυρος διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση των ενζυματικών διεργασιών, συμπεριλαμβανομένης της φλεγμονής, της διατήρησης της μικροβιακής οικολογίας και της ακεραιότητας του εντερικού φραγμού[16].
Η κουρκουμίνη ενεργοποιεί την AMPK για την καύση του λίπους
Η διατροφική κατάσταση παρέχει μεταβολικά υποστρώματα για την ενεργοποίηση της AMP-Activated Protein Kinase (AMPK), του αισθητήρα ενέργειας που ρυθμίζει το μεταβολισμό. Πρόσφατα στοιχεία έχουν δείξει ότι η AMPK έχει ευρύτερες λειτουργίες, όσον αφορά τη ρύθμιση του μεταβολισμού και της λειτουργίας των ανοσοκυττάρων[17].
Η κουρκουμίνη στοχεύει επίσης και ενεργοποιεί την AMPK. Αυτός είναι ένας κύριος ενζυματικός διακόπτης απαραίτητος για την καύση λίπους και την παραγωγή ενέργειας. Η ΑΜΡΚ είναι ένας κρίσιμος ομοιοστατικός ρυθμιστής του κυτταρικού μεταβολισμού και της διαχείρισης ενέργειας.
Η θετική επίδραση της κουρκουμίνης στο μικροβίωμα του εντέρου, την ακεραιότητα του εντερικού φραγμού και την ενεργοποίηση της AMPK αυξάνει τη θερμογένεση. Μελέτες δείχνουν ότι τα ζώα που τρέφονταν με δίαιτα πλούσια σε λιπαρά με συμπλήρωμα κουρκουμίνης παρήγαγαν υψηλότερη θερμότητα σώματος καίγοντας θερμίδες και σημείωσαν απώλεια βάρους[18].
Η κουρκουμίνη ενεργοποιεί τον PPAR-α, που είναι παράγοντας καύσης λίπους
Ο υποδοχέας- α που ενεργοποιείται από πολλαπλασιαστή υπεροξισωμάτων (PPAR-α) είναι ένας πυρηνικός υποδοχέας κλινικού ενδιαφέροντος ως στόχος φαρμάκου σε διάφορες μεταβολικές διαταραχές. Το PPAR-α παρουσιάζει επίσης αξιοσημείωτες αντιφλεγμονώδεις ικανότητες. Οι αγωνιστές PPAR-α πρώτης γενιάς, οι φιβράτες, έχουν ωστόσο παρεμποδιστεί από ζητήματα αλληλεπίδρασης φαρμάκου, απόρριψης στατίνης και κακοσχεδιασμένες δοκιμές καρδιαγγειακής παρέμβασης
Η κουρκουμίνη ενεργοποιεί επίσης τον ΡΡΑR, ο οποίος βοηθά στην ενεργοποίηση της καύσης λίπους και στη μείωση της συσσώρευσης λιπιδίων στο ήπαρ. Βοηθά επίσης στην αύξηση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη, βοηθώντας έτσι στη διαχείριση των αρνητικών επιπτώσεων της αντίστασης στην ινσουλίνη[19].
H κουρκουμίνη συμμετέχει στη ρύθμιση της χοληστερόλης
Μελέτες σε ανθρώπους και ζώα δείχνουν ότι η κουρκουμίνη ρυθμίζει πολλές σηματοδοτικές πρωτεΐνες και ένζυμα που εμπλέκονται στον μεταβολισμό της ινσουλίνης, της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων Η μακροχρόνια θεραπεία με κουρκουμίνη μειώνει τη χοληστερόλη του πλάσματος και του ήπατος και καταστέλλει τις πρώιμες αθηροσκληρωτικές βλάβες συγκρίσιμες με τις προστατευτικές επιδράσεις της λοβαστατίνης. Η αντι-αθηρογόνος δράση της κουρκουμίνης προκαλείται μέσω πολλαπλών μηχανισμών, συμπεριλαμβανομένων των αλλοιωμένων λιπιδίων, της χοληστερόλης και της έκφρασης των γονιδίων του ανοσοποιητικού[20].
Ο κουρκουμάς που περιέχει κουρκουμίνη χρησιμοποιείται από τους λαούς της Ασίας εδώ και χιλιάδες χρόνια για τις ευεργετικές ιδιότητες της κουρκουμίνης. Επειδή η κουρκουμίνη είναι δυσαπορρόφητη, για να δράσει πρέπει να χορηγηθεί σε μεγάλες δόσεις, που είναι δύσκολα ανεκτές. To μειονέκτημα αυτό αντιμετωπίστηκε με την επινόηση της υγρής μικκυλιακής κουρκουμίνης NovaSOL©Curcumin, που κυκλοφορεί στην Ελλάδα με την ονομασία Curcugkel. Μια κάψουλα του Cutcugkel ισοδυναμεί με 16 κάψουλες των 500mg απλής σκόνης κουρκουμίνης. Η υγρή μικκυλιακή κουρκουμίνη NovaSOL©Curcumin του Curcugkel είναι κατά 18.500% πιο ευαπορρόφητη από την απλή σκόνη κουρκουμίνης. Για την ενίσχυση της φυσικής θερμογένεσης του σώματός, την εξισορρόπηση του μεταβολισμού του λίπους, την επανόρθωση της ομαλής λειτουργίας των ιστών, την ανοσοενίσχυση και την αξιοποίηση της αντιφλεγμονώδους και αντιοξειδωτικής δράσης της κουρκουμίνης αρκεί συνήθως η καθημερινή λήψη μιας κάψουλας Curcugkel.
Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1.Akbari M, Lankarani KB, Tabrizi R, Ghayour-Mobarhan M, Peymani P, Ferns G, Ghaderi A, Asemi Z. The Effects of Curcumin on Weight Loss Among Patients With Metabolic Syndrome and Related Disorders: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Front Pharmacol. 2019 Jun 12;10:649.
2.Kamila Kasprzak-Drozd, Tomasz Oniszczuk, Marek Gancarz, Adrianna Kondracka, Robert Rusinek, and Anna Oniszczuk. Curcumin and Weight Loss: Does It Work? Int J Mol Sci. 2022 Jan; 23(2): 639.
3.Zhao D, Pan Y, Yu N, Bai Y, Ma R, Mo F, Zuo J, Chen B, Jia Q, Zhang D, Liu J, Jiang G, Gao S. Curcumin improves adipocytes browning and mitochondrial function in 3T3-L1 cells and obese rodent model. R Soc Open Sci. 2021 Mar 17;8(3):200974
4.Bradford PG. Curcumin and obesity. Biofactors. 2013 Jan-Feb;39(1):78-87.
5.Sim Namkoong, Chun-Seok Cho, Ian Semple, Jun Hee Lee. Autophagy Dysregulation and Obesity-Associated Pathologies. Mol Cells. 2018 Jan 31;41(1):3-10.
6.Anderson E.J.,Lustig M.E.,Boyle K.E.,et al. Mitochondrial H2O2 emission and cellular redox state link excess fat intake to insulin resistance in both rodents and humans. J Clin Invest. 2009; 119: 573-581
7.Abolfazl Shakeri, Arrigo F G Cicero, Yunes Panahi, Mohammad Mohajeri, Amirhossein Sahebkar. Curcumin: A naturally occurring autophagy modulator. J Cell Physiol. 2019 May;234(5):5643-5654.
8.Nishikawa S, Kamiya M, Aoyama H, Nomura M, Hyodo T, Ozeki A, Lee H, Takahashi T, Imaizumi A, Tsuda T. Highly Dispersible and Bioavailable Curcumin but not Native Curcumin Induces Brown-Like Adipocyte Formation in Mice. Mol Nutr Food Res. 2018 Mar;62(5).
9.de Oliveira MR, Jardim FR, Setzer WN, Nabavi SM, Nabavi SF.Curcumin, mitochondrial biogenesis, and mitophagy: Exploring recent data and indicating future needs. Biotechnol Adv. 2016 Sep-Oct;34(5):813-826.
10.Ledyane Taynara Marton , Laís Maria Pescinini-E-Salzedas, Maria Eduarda Côrtes Camargo, Sandra M Barbalho, Jesselina F Dos Santos Haber, Renata Vargas Sinatora, Claudia Rucco Penteado Detregiachi, Raul J S Girio, Daniela Vieira Buchaim, Patricia Cincotto Dos Santos Bueno. The Effects of Curcumin on Diabetes Mellitus: A Systematic Review. Front Endocrinol (Lausanne). 2021 May 3;12:669448.
11.Asma Ejaz, Dayong Wu, Paul Kwan, Mohsen Meydani. Curcumin inhibits adipogenesis in 3T3-L1 adipocytes and angiogenesis and obesity in C57/BL mice. J Nutr. 2009 May;139(5):919-25.
12.Dehzad MJ, Ghalandari H, Nouri M, Askarpour M. Effects of curcumin/turmeric supplementation on obesity indices and adipokines in adults: A grade-assessed systematic review and dose-response meta-analysis of randomized controlled trials. Phytother Res. 2023 Apr;37(4):1703-1728.
13.Beatrice Scazzocchio 1, Luisa Minghetti 2, Massimo D’Archivio. Interaction between Gut Microbiota and Curcumin: A New Key of Understanding for the Health Effects of Curcumin. Nutrients. 2020 Aug 19;12(9):2499.
14.Tariful Islam, Iurii Koboziev, Shane Scoggin, Latha Ramalingam, Naima Moustaid-Moussa.Protective Effects of Curcumin in High Fat Diet (HFD)-Induced Obesity Include Anti-Inflammatory Effects in Adipose Tissue and Changes in Gut Microbiome (P06-075-19). Current Developments in Nutrition Volume 3, Supplement 1, June 2019, nzz031.P06-075-19
15.Huang J, Guan B, Lin L, Wang Y. Improvement of intestinal barrier function, gut microbiota, and metabolic endotoxemia in type 2 diabetes rats by curcumin. Bioengineered. 2021 Dec;12(2):11947-11958.
16.Islam T, Albracht-Schulte K, Ramalingam L, Schlabritz-Lutsevich N, Park OH, Zabet-Moghaddam M, Kalupahana NS, Moustaid-Moussa N. Anti-inflammatory mechanisms of polyphenols in adipose tissue: role of gut icrobiota, intestinal barrier integrity and zinc homeostasis. J Nutr Biochem. 2023 May;115:109242.
17.Lyons CL, Roche HM. Nutritional Modulation of AMPK-Impact upon Metabolic-Inflammation. Int J Mol Sci. 2018 Oct 9;19(10):3092.
18.Pollard AE, Martins L, Muckett PJ, Khadayate S, Bornot A, Clausen M, Admyre T, Bjursell M, Fiadeiro R, Wilson L, Whilding C, Kotiadis VN, Duchen MR, Sutton D, Penfold L, Sardini A, Bohlooly-Y M, Smith DM, Read JA, Snowden MA, Woods A, Carling D. AMPK activation protects against diet induced obesity through Ucp1-independent thermogenesis in subcutaneous white adipose tissue. Nat Metab. 2019 Mar;1(3):340-349.
19.Michung YoonThe role of PPARalpha in lipid metabolism and obesity: focusing on the effects of estrogen on PPARalpha actions. Pharmacol Res. 2009 Sep;60(3):151-9.
20.Su-Kyung Shin 1, Tae-Youl Ha, Robin A McGregor, Myung-Sook Choi. Long-term curcumin administration protects against atherosclerosis via hepatic regulation of lipoprotein cholesterol metabolism. Mol Nutr Food Res. 2011 Dec;55(12):1829-40.
Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης
Δρ.Δημήτριος Ν. Γκέλης
Iατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος
Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρικός Συγγραφέας, Ιατρικός Ερευνητής
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Ιατρική Έρευνα, Συμπληρωματική Ιατρική
Διεύθυνση: ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Τηλ: 6944280764, Email: pharmage@otenet.gr
www.gelis.gr, www.pharmagel.gr , www.orlpedia.gr , www.allergopedia.gr, d3gkelin.gr, www.vitaminb12.gr, www.zinc.gr, www.curcumin.gr
Αικατερίνη Γκέλη
Αικατερίνη ΓκέληΕχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη διαγνωστική με υπερήχους, κλασσική ακτινολογία παίδων και ενηλίκων, γναθοπροσωπική ακτινολογία, περιβαλλοντική ιατρική, ιατρική διατροφολογία, συμπληρωματική ιατρική.
Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.
Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση, παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.