Συγγραφείς: Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης (Md, ORL, DDS, PhD) και Αικατερίνη Γκέλη (MD, Radiologist)
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου (ορθοκολικό καρκίνωμα) είναι μια από τις πιο συχνά διαγιγνωσκόμενες κακοήθειες παγκοσμίως. Η κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής και θρεπτικών ουσιών όπως οι φαινολικές ενώσεις μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση του ορθοκολικού καρκινώματος.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου (CRC) είναι η δεύτερη πιο συνηθισμένη αιτία θανάτου από καρκίνο, τουλάχιστον στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2023, περίπου 153.020 άτομα θα διαγνωστούν με CRC και 52.550 θα πεθάνουν από τη νόσο, συμπεριλαμβανομένων 19.550 περιπτώσεων και 3.750 θανάτων σε άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών[1].
Συνολικά, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου κατά τη διάρκεια της ζωής είναι περίπου 1 στους 23 για τους άνδρες και 1 στις 26 για τις γυναίκες . Ωστόσο, ο κίνδυνος κάθε ατόμου μπορεί να είναι υψηλότερος ή χαμηλότερος από αυτό, ανάλογα με τους παράγοντες κινδύνου που απαντώνται για καρκίνο του παχέος εντέρου σε κάθε άτομο ξεχωριστά[2].
Μεταξύ των θρεπτικών ουσιών, οι πολυφαινόλες των φρούτων και των λαχανικών αντιπροσωπεύουν την πιο ενδιαφέρουσα και μελετημένη κατηγορία χημικών ενώσεων που μπορούν να είναι θεραπευτικές για ένα μεγάλο φάσμα από τις πιο συνηθισμένες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου. Αν και οι πολυφαινόλες είναι ευρέως γνωστές ως ισχυρά αντιοξειδωτικά, μια προ-οξειδωτική δράση έχει συσχετιστεί με μια προ-αποπτωτική λειτουργία αυτών των ενώσεων σε διάφορους τύπους καρκινικών κυττάρων[3].
Με έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχτεί η προστατευτική δράση των φυτικών φαινολικών ενώσεων έναντι του ορθοκολικού καρκινώματος. Οι πολυφαινόλες αποτελούν μια από τις πιο πολυάριθμες και ευρέως διαδεδομένες ομάδες φυτοχημικών, που καλύπτουν περισσότερες από 10.000 διαφορετικές χημικές δομές[4].
Οι πολυφαινόλες αναφέρεται ότι έχουν αντιοξειδωτική, αντικαρκινογόνο, αντιαθηροσκληρωτική, αντιφλεγμονώδη, σπασμολυτική, ηπατοπροστατευτική, αντιική, αντιαλλεργική, αντιδιαρροϊκή, αντιμικροβιακή και οιστρογονική δράση[5].
Τα στέμφυλα είναι το υπόλειμμα που δημιουργείται κατά την παραγωγή κρασιού και αποτελείται κυρίως από το τις φλούδες, τον πολτό, τους σπόρους και τους μίσχους των σταφυλιών. Τα στέμφυλα είναι πηγή βιοδραστικών φαινολικών ενώσεων, συμπεριλαμβανομένων των φλαβονοειδών (φλαβανόλες, ανθοκυανίνες και φλαβανόλες) και μη φλαβονοειδών (φαινολικά οξέα), που μελετώνται στο πλαίσιο προληπτικών μέτρων κατά των καρδιαγγειακών παθήσεων και όγκων, και για τη θεραπεία νευρικών και εγκεφαλικών διαταραχών και αρθρίτιδας[6].
Μεταξύ αυτών των φυτοχημικών συστατικών των σταφυλιών, η ρεσβερατρόλη, η κερσετίνη, η καμπφερόλη, η κατεχίνη, η επικατεχίνη και οι ανθοκυανίνες (κυανιδίνη και μαλβιδίνη) αποτελούν περισσότερο από το 70% των πολυφαινολών του σταφυλιού. Αυτά τα φυτοχημικά συστατικά έχουν μελετηθεί σχετικά καλά για τις χημειοπροληπτικές τους επιδράσεις έναντι διαφόρων καρκίνων[7]. Ενώ πληθώρα πληροφοριών είναι διαθέσιμες μεμονωμένα για τις χημειοπροληπτικές/αντιπολλαπλασιαστικές επιδράσεις της ρεσβερατρόλης και της κερσετίνης για τον καρκίνο, υπάρχουν περιορισμένες πληροφορίες σχετικά με τα άλλα κύρια συστατικά του σταφυλιού. Μελέτες έχουν επίσης προτείνει ότι τα πολλαπλά αντιοξειδωτικά του σταφυλιού, όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό ή μόνα τους ή με άλλους παράγοντες/φάρμακα παρουσιάζουν συνεργική ή αθροιστική αντιπολλαπλασιαστική απόκριση [7].
Οι έρευνες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα έχουν καταδείξει ότι τα εκχυλίσματα σπόρων σταφυλιού ασκούν προληπτική δράση στο καρκίνωμα του παχέος εντέρου λόγω των φαινολικών ενώσεων και της αντιοξειδωτικής τους δράσης, καθώς μπορούν να καθαρίσουν τις αντιδραστικές ρίζες οξυγόνου και αζώτου, μειώνοντας έτσι το οξειδωτικό στρες, αυξάνοντας την ακεραιότητα του επιθηλιακού φραγμού και μειώνοντας τη φλεγμονή στο έντερο[8, 9].
Επιπλέον, εκχυλίσματα στεμφύλων και/ή οι μίσχοι του σταφυλιού μπορεί να είναι αποτελεσματικά στην πρόληψη ορισμένων καρκίνων (καρκίνος του προστάτη, μαστού, δέρματος, παχέος εντέρου, λευχαιμίας) μέσω μηχανισμών, όπως η αναστολή του κυτταρικού πολλαπλασιασμού, η διακοπή του κυτταρικού κύκλου, η πρόκληση απόπτωσης και η διακοπή της ενδοκυτταρικής μεταγωγής σήματος[10, 11].
Αποδείξεις της αντικαρκινικής δράσεις της σκόνης των σπόρων, των φλουδών και των μίσχων του κόκκινου σταφυλιού σε κυτταρικές καλλιέργειες καρκίνου του παχέος εντέρου
Το 2017 ο Raquel Del Pino-García με μια μελέτη τους αξιολόγησαν τις αντιπολλαπλασιαστικές και αντιγονιδιοτοξικές δράσεις της σκόνης των αποξηραμένων στέμφυλων του κόκκινου σταφυλιού επί των καρκινικών κυττάρων ορθοκολικού καρκίνου. Αξιολόγησαν τη δράση στέμφυλων χωρίς σπόρους (Sk-S), στέμφυλων σπόρων, φλουδών και μίσχων (πλήρη στέμφυλα WS) και στέμφυλα που περιείχαν μόνο σπόρους (Sd-S). Για την καλλιέργεια και σίτιση των καρκινικών κυττάρων χρησιμοποιήθηκαν κλάσματα που είχαν υποστεί γαστρεντερική πέψη in vitro και ζύμωση σε παχύ έντερο[12].
Τα φαινολικά οξέα από τα στέμφυλα χωρίς σπόρους (Sk-S) έδειξαν την υψηλότερη βιοπροσβασιμότητα στο λεπτό έντερο, ενώ οι πολυφαινόλες που περιέχονταν στα στέμφυλα που περιείχαν μόνον σπόρους (Sd-S) μπορεί να είναι οι πιο ζυμώσιμα στο παχύ έντερο.
Οι διαιτητικές ίνες από τα στέμφυλα Sk-S ήταν το καλύτερο υπόστρωμα για την παραγωγή λιπαρών οξέων βραχείας αλυσίδας από τη μικροχλωρίδα του εντέρου.
Η βιωσιμότητα των καρκινικών κυττάρων του παχέος εντέρου (HT-29) παρεμποδίστηκε κατά 50% (τιμές IC 50 ) σε θεραπευτικές συγκεντρώσεις που κυμαίνονταν από 845 μg/mL για τα (Sk-S) έως 1085 μg/mL τα (Sd-S) πριν από την πέψη, αλλά όλα τα πεφθέντα κλάσματα εμφάνισαν παρόμοιες αντιπολλαπλασιαστικές δραστηριότητες (μέση τιμή IC 50 = 814 μg/mL). Η οξειδωτική βλάβη του DNA στα καρκινικά κύτταρα μετριάστηκε επίσης από τις θεραπείες (200 μg/mL, προεπώασης 24 ωρών), με όλα τα κλάσματα που έχουν υποστεί ζύμωση στο παχύ έντερο να εμφανίζουν παρόμοια γονιδιοπροστατευτική δράση. Αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν τη δυνατότητα της σκόνης των σπόρων των φλουδών και των στέμφυλων του κόκκινου κρασιού να χρησιμοποιηθούν ως χημειοπροληπτικοί παραγόντων στον καρκίνο του παχέος εντέρου[12].
Επιπλέον, τα αντικαρκινικά αποτελέσματα των συστατικών των στέμφυλων σε καλλιέργειες καρκινικών κυττάρων του εντέρου επιβεβαιώθηκαν με δημοσίευση το 2023 της Katarina Mišković Špoljarić και των συνεργατών της. Η ως άνω ερευνητική ομάδα απέδειξε σε καλλιέργειες καρκινικών κυττάρων ότι η παρουσία βιοδραστικών ενώσεων που βιομετασχηματίζονται στα στέμφυλα του κόκκινου σταφυλιού θα μπορούσε να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου[13].
Αποδείξεις της αντικαρκινικής δράσεις της σκόνης των σπόρων, των φλουδών και των μίσχων του κόκκινου σταφυλιού σε πειραματόζωα
Το 2023 ο Hongbin Wang και οι συνεργάτες απέδειξαν σε πειραματόζωα ότι η συμπληρωματική χορήγηση σκόνης σπόρων, φλουδών και μίσχων (στέμφυλα) κατέστειλε την καρκινογένεση του πειραματικά δημιουργούμενου ορθοκολικού καρκίνου που σχετίζεται με την κολίτιδα. Η καταστολή αυτή συσχετίστηκε με την καταστολή της φλεγμονής και του κυτταρικού πολλαπλασιασμού και την ενίσχυση της απομεθυλίωσης του DNA στα γονίδια Cdx2 και CIMP στο κόλον. Αυτά τα δεδομένα υποδεικνύουν ότι η διατροφική συμπληρωματική χορήγηση σκόνης σπόρων, φλουδών και μίσχων ασκεί προληπτικά αποτελέσματα κατά της καρκινογένεσης του παχέος εντέρου[14].
Οι κλινικές έρευνες της δράσης των συστατικών των αποξηραμένων σπόρων, φλουδών και μίσχων του κόκκινου σταφυλιού κατά του ορθοκολικού καρκίνου και των λοιπών καρκίνων έχουν ξεκινήσει διεθνώς σε διάφορα ερευνητικά κέντρα. Ο αναγνωρισμένος πλούτος σε πολυφαινόλες (ρεσβερατρόλη, κλπ) των αποξηραμένων σπόρων, φλουδών και μίσχων του κόκκινου σταφυλιού οδήγησε στην παρασκευή του συμπληρώματος διατροφής Vinogkelin[15].
Oι κάψουλες του Vinogkelin περιέχουν σκόνη αποξηραμένων σπόρων, φλουδών και μίσχων του βιολογικού, κόκκινου Αγιωργίτικου σταφυλιού από τον βιολογικό αμπελώνα «Γκέλικος» της Νεμέας[16]. Η δοσολογία του Vinogkelin είναι 1-2 κάψουλες πρωί μεσημέρι βράδυ για τρεις μήνες. Η δοσολογία αυτή μπορεί να επαναλαμβάνεται τρίμηνο μετά τρίμηνο ή μπορεί να λαμβάνεται χρονίως καθημερινά, αφού στερείται οποιασδήποτε παρενέργειας.
Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1.Rebecca L Siegel, Nikita Sandeep Wagle, Andrea Cercek, Robert A Smith, Ahmedin Jemal. Colorectal cancer statistics, 2023. CA Cancer J Clin. 2023 May-Jun;73(3):233-254.
2.The American Cancer Society medical and editorial content team. Key Statistics for Colorectal. Cancerhttps://www.cancer.org/content/dam/CRC/PDF/Public/8604.00.pdf
3.D’Angelo S, Martino E, Ilisso CP, Bagarolo ML, Porcelli M, Cacciapuoti G. Pro-oxidant and pro-apoptotic activity of polyphenol extract from Annurca apple and its underlying mechanisms in human breast Cancer cells. Int J Oncol. 2017;51(3):939–948
4.Li A.-N., Li S., Zhang Y.-J., Xu X.-R., Chen Y.-M., Li H.-B. Resources and biological activities of natural polyphenols. Nutrients. 2014;6(12):6020–6047.
5.Pietta P., Minoggio M., Bramati L. Plant polyphenols: Structure, occurrence and bioactivity. Studies in Natural Products Chemistry. 2003;28:257–312
6.Chandra K Singh, Imtiaz A Siddiqui, Sabah El-Abd , Hasan Mukhtar, Nihal Ahmad. Combination chemoprevention with grape antioxidants. Mol Nutr Food Res. 2016 Jun;60(6):1406-15.
7.Chandra K Singh, Imtiaz A Siddiqui, Sabah El-Abd , Hasan Mukhtar, Nihal Ahmad. Combination chemoprevention with grape antioxidants. Mol Nutr Food Res. 2016 Jun;60(6):1406-15.
8.Nallathambi R, Poulev A, Zuk JB, Raskin I. Proanthocyanidin-rich grape seed extract reduces inflammation and oxidative stress and restores tight junction barrier function in Caco-2 Colon cells. Nutrients. 2020;12(6):1623.
9.Tian Q, Xu Z, Sun X, Deavila J, Du M, Zhu M. Grape pomace inhibits Colon carcinogenesis by suppressing cell proliferation and inducing epigenetic modifications. J Nutr Biochem. 2020;84:108443.
10.Quero J, Jiménez-Moreno N, Esparza I, Osada J, Cerrada E, Ancín-Azpilicueta C, et al. Grape stem extracts with potential anticancer and antioxidant properties. Antioxidants. 2021;10(2):243.
11.Parry JW, Li H, Liu JR, Zhou K, Zhang L, Ren S. Antioxidant activity, Antiproliferation of Colon Cancer cells, and chemical composition of grape pomace. Food Nutr Sci. 2011;2(6):530–540.
12.Raquel Del Pino-García, María D Rivero-Pérez, María L González-SanJosé, Miriam Ortega-Heras, Javier García Lomillo , Pilar Muñiz . Chemopreventive Potential of Powdered Red Wine Pomace Seasonings against Colorectal Cancer in HT-29 Cells. J Agric Food Chem. 2017 Jan 11;65(1):66-73. doi: 10.1021/acs.jafc.6b04561. Epub 2016 Dec 20.
13.Mišković Špoljarić K, Šelo G, Pešut E, Martinović J, Planinić M, Tišma M, Bucić-Kojić A. Antioxidant and antiproliferative potentials of phenolic-rich extracts from biotransformed grape pomace in colorectal Cancer. .BMC Complement Med Ther. 2023 Feb 1;23(1):29.
14.Hongbin Wang, Qiyu Tian, Zhixin Xu, Min Du, Mei-Jun Zhu. Metabolomic profiling for the preventive effects of dietary grape pomace against colorectal cancer. J Nutr Biochem. 2023 Jun:116:109308.
15.www.pharmagel.gr
Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης
Δρ.Δημήτριος Ν. Γκέλης
Iατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος
Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρικός Συγγραφέας, Ιατρικός Ερευνητής
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Ιατρική Έρευνα, Συμπληρωματική Ιατρική
Διεύθυνση: ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Τηλ: 6944280764, Email: pharmage@otenet.gr
www.gelis.gr, www.pharmagel.gr , www.orlpedia.gr , www.allergopedia.gr, d3gkelin.gr, www.vitaminb12.gr, www.zinc.gr, www.curcumin.gr
Αικατερίνη Γκέλη
Αικατερίνη ΓκέληΕχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη διαγνωστική με υπερήχους, κλασσική ακτινολογία παίδων και ενηλίκων, γναθοπροσωπική ακτινολογία, περιβαλλοντική ιατρική, ιατρική διατροφολογία, συμπληρωματική ιατρική.
Δρ. Χρήστος Μπαχτσετζής
Δρ. Χρήστος Μπαχτσετζής
BSc BioMed, MD, PhD
Medical Wellness Coach in Switzerland
Lifestyle Medicine Certified Physician
Member of the European Lifestyle Medicine Organization
Member of the British Society of Lifestyle Medicine
Clinical Associate, University of Nicosia Medical School, Cyprus
Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.
Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση, παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.