Οι ασθενείς με νόσο του Αlzheimer έχουν υψηλή επίπτωση έλλειψης βιταμίνης D, η οποία σχετίζεται επίσης με χαμηλή ψυχική διάθεση και διαταραχή της γνωσιακής απόδωσης, στα ηλικιωμένα άτομα [1].
Η νόσος του Alzheimer είναι η κυριότρη αιτία άνοιας. Εκτός από την ελάττωση της χολινεργικής δραστηριότητας του εγκεφάλου, η νόσος του Alzheimer χαρακτηρίζεται επίσης από σημαντική γλουταμικεργική διεγερσιτοξικότητα, που οδηγεί σε θάνατο των νευρώνων, Διεγερσοτοξικότητα είναι η παθολογική διαδικασία, με την οποία παραβλάπτονται και φονεύονται νεύρα με το γλουταμικό ή παρόμοιες ουσίες. Ο θάνατος των νευρώνων κλινικά χαρακτηρίζεται από απώλεια της ικανότητας για μάθηση και της μνήμης [2].
Ο Wang L, και οι συνεργάτες του στο Hussman Institute for Human Genomics, University of Miami Miller School of Medicine (1501) NW 10 Ave, Miami, Florida, USA επέδειξαν έναν ακριβή γονιδιακό μηχανισμό σηματοδότησης που εξηγεί πως τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D αυξάνουν την ανάπτυξη των πρωτεινών του αμυλοειδούς, το οποίο σχετίζεται με τη νόσο του Alzheimer.
Η μελέτη αυτή είναι σπουδαιότατη για τη Δημόσια Υγεία, αν λάβει κανείς υπόψη του την επιδημία της γνωσιακής δυσλειτουργίας στους σύγχρονους ηλικιωμένους και την ευρέως διαδεδομένη έλλειψη της βιταμίνης D [3].
Οι παραπάνω ερευνητές παρατήρησαν τη γονιδιακή σηματοδότηση σε σχέση με τον υποδοχέα της βιταμίνης D σε 492 ασθενείς με όψιμη νόσο του Alzheimer και τη συγκρίνανε με αυτήν 496 υγιών ατόμων, που χρησιμοποιήθηκαν ως μάρτυρες [3].
Εντοπίσανε ακριβή γονιδιακή σηματοδότηση που πηγαίνει παράδοξα στα νευρικά κύτταρα όταν οι οι υποδοχείς της βιταμινης D στερούνται ενεργοποίησης, πράγμα που έχει ως επακόλουθο τον αυξημένο σχηματισμό νευροϊνιδιακών συσσωματώσεων στον εγκέφαλο.
Οι ίδιοι ερευνητές επέδειξαν επίσης ότι η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 καταστέλλει το σχηματισμό πρωτεϊνης του αμυλοειδούς [3].
Σύμφωνα με την ανακοίνωση των ίδιων ερευνητών, τα ευρήματά τους είναι σύμφωνα με τις επιδημιολογικές μελέτες στις οποίες περιγράφεται ότι η ανεπάρκεια της βιταμίνης D αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης νόσου του Alzheimer [3].
Το 2018 ο Jingya Jia και οι συνεργάτες μελέτησαν και αξιολόγησαν τα αποτελέσματα της 12μηνης χορήγησης ενός συμπληρώματος βιταμίνης D στη γνωσιακή λειτουργία και στους βιοδείκτες που σχετίζονται με αμυλοειδείς βήτα (Αβ) σε άτομα με νόσο του Alzheimer (AD).
Η μελέτη αυτή ήταν τυχαιοποιημένη, διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο. Μελετήθηκαν 210 ασθενείς με νόσο του Alzheimer, οι οποίοι χωρίστηκαν τυχαία σε ομάδες παρέμβασης και ελέγχου.
Οι συμμετέχοντες έλαβαν επί 12 μήνες 800 IU / ημερησίως βιταμίνης D ή κόκκων αμύλου ως εικονικό φάρμακο.Οι δοκιμές γνωστικής απόδοσης και σχετικοί με το Αβ αμυλοειδές βιοδείκτες μετρήθηκαν κατά την έναρξη,μετά από 6 μήνες και μετά από 12 μήνες.
Η ανάλυση της διακύμανσης επαναλαμβανόμενων μετρήσεων στα άτομα της ομάδας που πήρε τη βιταμίνη D3, έδειξε σημαντικές βελτιώσεις στα επίπεδα και τις πληροφορίες των επιπέδων στο πλάσμα του Aβ42, APP, BACE1, APPmRNA, BACE1mRNA (p <0,001) και των ικανοτήτων απομνημόνευσης αριθμών (digitspan) , σχεδιασμoύ σύνθετων απεικονίσεων (blockdesign) και βαθμολογία διάταξης εικόνας (p <0,05), συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου.Σύμφωνα με ανάλυση μικτού μοντέλου, η ομάδα βιταμίνης D παρουσίασε σημαντική αύξηση στο IQ πλήρους κλίμακας κατά την περίοδο παρακολούθησης (p <0,001).
Η καθημερινή από του στόματος συμπλήρωση βιταμίνης D (800 IU / ημέρα) για 12 μήνες μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία και να μειώσει τους σχετιζόμενους με το Αβ βιοδείκτες σε ηλικιωμένους ασθενείς με νόσο του Alzheimer [4]
Σήμερα τα ηλικιωμένα άτομα συνιστάται να παίρνουν συμπληρωματική βιταμίνη D3, δεδομένου ότι το δέρμα τους παρουσιάζει μείωση της ικανότητας φωτοσύνθεσης βιταμίνης D3, όταν εκτίθεται στην ηλιακή ακτινοβολία. H λήψη τροφών που περιέχουν βιταμίνη D3 (σολωμός, λιπαρά ψάρια, ενισχυμένο γάλα με βιταμίνη D3, κλπ).
Βεβαίως δεν πρέπει να περιμένει κανείς να γεράσει για να πάρει συμπληρωματικά βιταμίνη D3, αφού είναι πλέον γνωστή η πανδημία έλλειψης και ανεπάρκειας βιταμίνης D3 σε όλες της ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού. Όσο πιο γρήγορα ξεκινήσει κανείς να προστατεύει τη μνήμη του με σωστή δοσολογία βιταμίνης D3, από το στόμα, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει να την διατηρήσει και κατά την έλευση του γήρατος.
Η λήψη 1000-4000ΙU φυσικής και όχι συνθετικής βιταμίνης D3, που φέρεται μέσα σε βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο [D3-Gkelin drops], ημερησίως, αρκούν για να δημιουργήσουν επαρκή επίπεδα >30ng/ml 25-υδροξυβιταμίνης D3 στον ορό, που είναι χρήσιμα για την προστασία κατά της νόσου του Alzheimer.
Τα φάρμακα που κυκλοφορούν σήμερα κατά της νόσου του Alzheimer, όπως η μεμαντίνη και οι αναστολείς της ακετυλχοληνεστεράσης, μπορούν και παροδικά να επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου. Η συνδυασμένη όμως χορήγηση μεμαντίνης και βιταμίνης D3 μπορεί να δημιουργήσει αυξημένη προστασία κατά διαφόρων νευροεκφυλιστικών διαδικασιών που συνδέονται με τη νόσο του Alzheimer [5].
Βιβλιογραφία
1.Lu’o’ng KV, Nguyên LT. The beneficial role of vitamin D in Alzheimer’s disease. Am J Alzheimers Dis Other Demen. 2011 Nov;26(7):511-20. Epub 2011 Dec 27.
2. Annweiler C, Rolland Y, Schott AM, Blain H, Vellas B, Beauchet O. Serum vitamin d deficiency as a predictor of incident non-Alzheimer dementias: a 7-year longitudinal study. Dement Geriatr Cogn Disord. 2011;32(4):273-8. Epub 2012 Jan 19.
3. Annweiler C, Beauchet O. Possibility of a New Anti-Alzheimer’s Disease Pharmaceutical Composition Combining Memantine and Vitamin D. Drugs Aging. 2012 Feb 1;29(2):81-91.
4. Jia J, Hu J, Huo X, Miao R, Zhang Y, Ma F. Effects of vitamin D supplementation on cognitive function and blood Abeta-related biomarkers in older adults with Alzheimer’s disease: a randomised, double-blind, placebo-controlled trial. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2019 Dec;90(12):1347-1352.
5. Wang L, Hara K, Van Baaren JM, Price JC, Beecham GW, Gallins PJ, Whitehead PL, Wang G, Lu C, Slifer MA, Züchner S, Martin ER, Mash D, Haines JL, Pericak-Vance MA, Gilbert JR. Vitamin D receptor and Alzheimer’s disease: a genetic and functional study. Neurobiol Aging. 2012 Feb 3.
Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης
Δρ.Δημήτριος Ν. Γκέλης
Iατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος
Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρικός Συγγραφέας, Ιατρικός Ερευνητής
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Ιατρική Έρευνα, Συμπληρωματική Ιατρική
Διεύθυνση: ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Τηλ: 6944280764, Email: pharmage@otenet.gr
www.gelis.gr, www.pharmagel.gr , www.orlpedia.gr , www.allergopedia.gr, d3gkelin.gr, www.vitaminb12.gr, www.zinc.gr, www.curcumin.gr
Αικατερίνη Γκέλη
Αικατερίνη ΓκέληΕχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη διαγνωστική με υπερήχους, κλασσική ακτινολογία παίδων και ενηλίκων, γναθοπροσωπική ακτινολογία, περιβαλλοντική ιατρική, ιατρική διατροφολογία, συμπληρωματική ιατρική.
Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.
Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση, παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.