Συγγραφείς: Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης (MD, ORL, DDS, PhD) και Αικατερίνη Γκέλη (ΜD, Radiologist)
Τώρα που χειμώνιασε, πολλά άτομα, κάθε ηλικίας παραπονούνται για ένα επώδυνο αίσθημα γρατζουνίσματος στο λαιμό που σταδιακά εξελίσεται σε πονόλαιμο. Αυτός ο πονόλαιμος γίνεται ιδιαίτερα αισθητός κατά την κατάποση, την ομιλία, αλλά και κατά τη διάρκεια της αναπνοής. Σε μερικά άτομα ο πονόλλαιμος εξελίσεται σε έντονη ενόχληση και μπορεί να είναι σύμπτωμα της παρουσίας κάπποιας σοβαρής λοίμωξης. Τι θα μπορούσε να κάνει κανείς μόλις αρχίσει να εκδηλώνεται ο πονόλαιμος, ώστε να αποτραπεί η εξέλιξή του και να ανακουφιστεί το άτομο που υποφέρει;
Θα πρέπει να γίνονται, πρώτα από όλα, διαγνωστικές σκέψεις. Τι προκαλεί τον πονόλαιμο; O πονόλαιμος μπορεί να οφείλεται σε μια ιογενή ή βακτηριακή λοίμωξη, που προκαλούν αμυγδαλίτιδα και φαρυγγίτιδα, μπορεί όμως μερικές φορές να οφείλεται σε κάποια αλλεργία, συνήθως τροφική. Μπορεί όμως να προκληθεί μια φαρυγγίτιδα και από την παρατεταμένη εισπνοή ξηρού αέρα.
Το άτομο με πονόλαιμο, αν είναι ανήλικο, παραπονείται και το αναφέρει στους οικείους του και αυτοί αποφασίζουν για την παρακολουθηση του παιδιού και την έγκαιρη λήψη ιατρικής γνώμη. Τόσο στα ανήλικα, όσο και στα ανήλικα άτομα αν έχουν έναν ήπιο πονόλαιμο πιθανότατα πάσχουν από ένα απλό κρυολόγημα. Όμως αν ο πονόλαιμος είναι έντονος και εμφανιστεί υψηλός πυρετός, ανορεξία, καταβολή δυνάμεων και μυαλγίες, τότε η κατάσταση μπορεί να είναι σοβαρή.
Μεγάλη σημασία έχει το πόσο διαρκεί ο πονόλαιμος. Αν περάσουν τρείς μέρες και διαρκεί ο πονόλαιμος είναι αναγκαία η ιατρική βοήθεια. Αν ο πονόλαιμος ξεκινήσει με πυρετό και πονοκέφαλο επιβάλεται η ιατρική εξέταση. Μια λοίμωξη από το βακτήριο, που λέγεται στρεπτόκοκκος μπορεί να προκαλέσει πονόλαιμο, υψηλό πυρετό και πρησμένους λεμφαδένες στον τράχηλο, και αμυγδαλές που φλεγμαίνουν (αμυγδαλίτιδα). Τα παιδιά μπορεί επίσης να έχουν ναυτία, έμετο ή πόνο στο στομάχι. Επειδή μια στρεπτοκοκκική λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας είναι σημαντικό το πάσχον άτομο να εξεταστεί από γιατρό, το συντομότερο δυνατόν.
Εάν οι εξετάσεις που θα κάνει ο γιατρός επιβεβαιώσουν ότι η λοίμωξη των αμυγδαλών και του φάρυγγα οφείλεται σε στρεπτόκοκο συνταγογραφεί το κατάλληλο αντιβιοτικό και στην κατάλληλη δόση και διάρκεια λήψης. Ο πονόλαιμος μπορεί να ανακουφιστεί με κάποιο ήπιο αναλγητικό, όπως π.χ ακεταμινοφαίνη, η ιβουπροφαίνη ή η ασπιρίνη (όχι για παιδιά), αλλά και με συχνούς γαργαρισμούς με το φυτικό στοματόπλυμα Evosmin. Οι γαργαρισμοί με το Evosmin προκαλούν αφρό, που έχει τη δυνατότητα να ξεκολλάει από τις κρύπτες των αμυγδαλών συσσωρευμένες εκκρίσεις , προκαλώντας έτσι σύντομα ανακούφιση του ασθενούς από τον πονόλαιμο και τη δυσκαταποσία. Αν μεσα σε λίγες μέρες η λήψη του αντιβιοτικού ρίξει τον πυρετό και ανακουφιστεί ο πονόλαιμος και τα λοιπά συμπτώματα της λοίμωξης συνιστάται η ολοκλήρωση της φαρμακευτικής αγωγής και η αποφυγή της διακοπής της, διότι υπάρχει κίνδυνος υποτροπής της λοίμωξης.
Ωστόσο οι περισσότερες αιτίες πονόλαιμου και αμυγδαλίτιδας δεν χρειάζονται αντιβιοτικά, διότι το αίτιο της λοίμωξης δεν είναι βακτηριακό, αλλά ιογενές. Δηλαδή το άτομο πάσχει από ένα απλό κρυολόγημα, ή γρίπη ή COVID-19 και RSV, που όλα προκαλούνται από ιούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν χρειάζεται η λήψη αντιβιοτικού φαρμάκου, διότι τα αντιβιοτικά δρουν μόνο κατά των βακτηρίων. Μερικές φορές όμως ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει κάποιο αντιικό φάρμακο για την καταπολέμηση ορισμένων ιών, όπως η γρίπη ή λοίμωξη από COVID-19.
Δεν υπάρχει θεραπεία για το κοινό κρυολόγημα, αλλά τα προϊόντα που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή για την ανακούφιση των συμπτωμάτων μπορεί να βοηθήσουν. Για παράδειγμα, η ακεταμινοφαίνη, η ιβουπροφαίνη ή η ασπιρίνη (όχι για παιδιά) μπορούν να μειώσουν τον πόνο. Οι γαργάρες με Evosmin δρουν άμεσα ανακουφιστικά. Οι ήπιες αλλεργίες, που συνήθως προκαλούν ρινοφαρυγγίτιδα μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη λήψη κάποιου αντιισταμινικού, αποσυμφορητικού ή ρινικού σπρέι υπέρτονου φυσιολογικού ορού, όπως το Osmoclean, χωρίς ιατρική συνταγή. Όμως, οι σοβαρές αλλεργίες μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπιστούν με συνταγογραφούμενα φάρμακα ή αντιαλλεργικά εμβόλια.
Ο πονόλαιμος είναι ένα συνηθισμένο σύμπτωμα για τις τρέχουσες παραλλαγές του COVID-19. «Εάν έχετε πονόλαιμο και κάποια άλλα συμπτώματα που μοιάζουν με κρυολόγημα, είναι απαραίτητο να γίνεται ένα τεστ COVID-19», διότι η έγκαιρη διάγνωσή του μπορεί να βοηθήσει να σταματήσει η μετάδοση της νόσου σε άλλα άτομα.
Στα μικρά παιδιά αποφεύγεται η χορήγηση καραμελών, παστιλιών και η διενέργεια γαργαρισμών, διότι υπάρχει ο κίνδυνος να υποστούν πνιγμό. Τα παιδιά μπορεί να ανακουφιστεί ο πονόλαιμος με την λήψη κρύων υγρών ή με παγάκια που αφήνονται να λιώσουν στο στόμα, αν βεβαίως αυτό είναι ανεκτό από τα παιδιά.
Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης του πονόλαιμου, αλλά και κάθε μορφή λόιμωξης που προκαλεί πονόλαιμο είναι η μέτρηση των επιπέδων της 25 υδροξυβιταμίνης D3 στον ορό του αίματος. Η επάρκεια της βιταμίνης D3 προκαλεί την παραγωγή ενδογενών αντιβιοτικών ουσιών όπως οι ντεφενσίνες και η καθελισιδίνη. Αυτές οι ουσίες δρούν προστατευτικά κατά των λοιμώξεων. Οι ντεφενσίνες είναι μια κύρια οικογένεια αμυντικών ενδογενών πεπτιδίων ξενιστή που εκφράζονται κυρίως σε ουδετερόφιλα και επιθηλιακά κύτταρα. Οι ευρείες αντιμικροβιακές τους δραστηριότητες και οι πολύπλευρες ανοσοτροποποιητικές τους λειτουργίες έχουν μελετηθεί εκτενώς, ενισχύοντας τον ρόλο τους στην έμφυτη ανοσία ως βασικό προστατευτικό συστατικό του ξενιστή έναντι βακτηριακών, ιογενών και μυκητιακών λοιμώξεων[1].
Η λειτουργία των πνευμόνων και το ανοσοποιητικό σύστημα επηρεάζονται επίσης από τη βιταμίνη D3 μέσω πολλών μηχανισμών, συμπεριλαμβανομένων των αυξημένων φυσικών αντιβιοτικών (ντεφενσίνη και καθελισιδίνη) και του αυξητικού παράγοντα-β μετασχηματισμού. Μια υψηλότερη αναλογία IgA, Th2/Th1 και ρυθμιστικά κύτταρα Τ αποδίδονται στις επιδράσεις της βιταμίνη D3 στα ανοσοποιητικά κύτταρα[2].
Τα άτομα με επάρκεια βιταμίνης D3 σπανίως προσβάλλονται από εποχιακές λοιμώξεις ή αν προσβληθούν αυτές υποχωρούν σύντομα. Συνιστάται πριν από την έναρξη της χειμερινής περιόδου να γίνεται με εξέταση αίματος η μέτρηση των επιπέδων της 25 υδροξυβιταμίνης D3. Για να μειωθεί ο κίνδυνος μόλυνσης, συνιστάται στα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο γρίπης ή/και COVID-19 να εξετάσουν το ενδεχόμενο λήψης 10.000 IU/ημέρα βιταμίνης D 3 για μερικές εβδομάδες για να αυξήσουν γρήγορα τις συγκεντρώσεις 25(OH)D3, ακολουθούμενες από 5.000 IU /ημέρα. Ο στόχος πρέπει να είναι η αύξηση των συγκεντρώσεων 25(OH)D πάνω από 40-60 ng/mL (100-150 nmol/L). Για τη θεραπεία ατόμων που μολύνονται με COVID-19, υψηλότερες δόσεις βιταμίνης D 3 μπορεί να είναι χρήσιμες[3].
Η υποβιταμίνωση D είναι ευρέως διαδεδομένη παγκοσμίως, επομένως η πρόληψη του COVID-19 μέσω της συμπληρωματικής λήψης βιταμίνης D3 θεωρείται ως μια πιθανή θεραπευτική στρατηγική που μπορεί να εφαρμοστεί εύκολα[4].
Σημαντικό είναι να αποφασίζεται η λήψη του πιο ευαπορρόφητου από το έντερο συμπληρώματος βιταμίνης D3. O πρώτος από τους συγγραφείς του παρόντος επινόησε το D3 Gkelin drops, το οποίο περιέχει φυσική και όχι συνθετική βιταμίνη D3 μέσα σε βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, χωρίς έκδοχα και χημικά συντηρητικά. Αυτός ο συνδυασμός καθιστά το D3 Gkelin drops εξαιρετικά ευαπορρόφητο. Κάθε σταγόνα του D3 Gkelin drops περιέχει 1000 ΙU φυσικής βιταμίνης D3. Για περισσότερες πληροφορίες και δοσολογία βλέπε: www.pharmagel.gr
Όμως, επιβάλλεται να αποφεύγονται οι μικροοργανισμοί (ιοί και βακτήρια) που προκαλούν λοιμώξεις που προκαλούν και πονόλαιμο. Συνιστάται η συχνή πλύση των χεριών και η συχνή χρήση απολυμαντικού των χεριών, η έγκαιρη απομάκρυνση από άλλα άτομα που είναι άρρωστα και η ενημέρωση για τα υπάρχοντα αντιγριπικά εμβόλια και εμβόλια κατά του COVID-19 και RSV, τα οποία, αν αποφασιστεί να γίνουν πρέπει να γίνονται έγκαιρα.
Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1.Xu D, Lu W. Defensins: A Double–Edged Sword in Host Immunity.Front Immunol. 2020 May 7;11:764.
2.Shojaeefar E, Malih N, Rezaei N. The possible double–edged sword effects of vitamin D on COVID-19: A hypothesis. Cell Biol Int. 2021 Jan;45(1):54-57.
3.Grant WB, Lahore H, McDonnell SL, Baggerly CA, French CB, Aliano JL, Bhattoa HP. Evidence that Vitamin D Supplementation Could Reduce Risk of Influenza and COVID-19 Infections and Deaths. Nutrients. 2020 Apr 2;12(4):988.
4.Contreras-Bolívar V, García-Fontana B, García-Fontana C, Muñoz-Torres M. Vitamin D and COVID-19: where are we now? Postgrad Med. 2023 Apr;135(3):195-207.
Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.
Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση, παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.