Η χρήση της λοσιόν του κολλοειδούς βρώμης (Prurigkel) στη θεραπεία του ξηρού δέρματος, του ερυθήματος, των εγκαυμάτων, ηλιοκαυμάτων, του κνησμού (φαγούρας), της μετακτινικής δερματίτιδας και της ατοπικής δερματίτιδας (έκζεμα)©.

Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης (ND, ORL, DDS, PhD), Αικατερίνη Γκέλη (ΜD, Radiologist)

To κολλοειδές  βρώμης χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες για τη θεραπεία δερματικών καταστάσεων, όπως το ξηρό δέρμα, το ερύθημα, εγκαύματα, ηλιοκαύματα, ο κνησμός (φαγούρα), διάφορα εξανθήματα, μετακτινική δερματίτιδα, ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα).

Οι ιατρικές έρευνες και μελέτες των ευεργετικών δράσεων του  κολλοειδούς βρώμης στις διάφορες δερματοπάθειες ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1950. Με αυτές τις έρευνες αποδείχτηκε  ότι τα  εκχυλίσματα κολλοειδούς  βρώμης μείωσαν τις προφλεγμονώδεις κυτοκίνες in vitro, ενώ  και η προστατευτική λοσιόν κολλοειδούς   βρώμης έδειξε σημαντικές κλινικές βελτιώσεις στην ξηρότητα του δέρματος, την απολέπιση, την τραχύτητα του δέρματος και την ένταση του κνησμού. Αυτά τα αποτελέσματα οφείλονται  στις  άμεσες αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις του κολλοειδούς βρώμης, οι οποίες μπορεί να παρέχουν τους μηχανισμούς για  τα παρατηρούμενα δερματολογικά οφέλη κατά τη χρήση της προστατευτικής λοσιόν κολλοειδούς βρώμης[1].

Επίσης,  o Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ  αναφέρει επίσημα το κολλοειδές βρώμης ως προστατευτικό του δέρματος[2].

Τι είναι το κολλοειδές βρώμης;

Το κολλοειδές  βρώμης είναι λεπτοαλεσμένη βρώμη (Avena sativa) που αναμιγνύεται με άλλα υλικά και κατασκευάζεται  λοσιόν, κρέμες, άλλα προϊόντα περιποίησης δέρματος ή νερό μπάνιου. Το κολλοειδές  βρώμης είναι μαλακτικό του δέρματος, που σημαίνει ότι μαλακώνει και καταπραΰνει το δέρμα.  Ο όρος “κολλοειδές” αναφέρεται σε λεπτά, μη κρυσταλλικά σωματίδια αναμεμειγμένα με άλλη ουσία, που δεν καθιζάνουν ή διαχωρίζονται από τη δεύτερη ουσία, ακόμη και μετά το φιλτράρισμα.  H χρήση του κολλοειδούς βρώμης ως προστατευτικού του  δέρματος ρυθμίζεται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) σύμφωνα με την Τελική Μονογραφία για Φαρμακευτικά Προστατευτικά Δέρματος που εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2003. Η παρασκευή του είναι επίσης τυποποιημένη από το Φαρμακοποιία Ηνωμένων Πολιτειών[3].

Τρόπος δράσης του κολλοειδούς βρώμης

Η βρώμη (Avena sativa) είναι ένα πολύτιμο δημητριακό γνωστό από την αρχαιότητα, που περιέχει  άφθονα θρεπτικά συστατικά και  διακριτά μοριακά συστατικά με υψηλή αντιοξειδωτική δράση, όπως οι τοκοφερόλες, τοκοτριενόλες και φλαβανοειδή. Επιπλέον, είναι μια μοναδική πηγή αβενθραμιδίων, φαινολικών αμιδίων που περιέχουν τμήματα ανθρανιλικού οξέος και υδροξυκινναμωμικού οξέος, τα οποία είναι προικισμένα με σημαντικές ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία λόγω των αντιοξειδωτικών, αντιφλεγμονωδών και αντιπολλαπλασιαστικών τους επιδράσεων[4].

Τα αβενθραμίδια ευθύνονται για τους μοριακούς μηχανισμούς της αντιφλεγμονώδους και αντιισταμινικής δράσης του κολλοειδούς της βρώμης. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα αβενθραμίδια μπορούν να αναστείλουν τη δραστηριότητα του πυρηνικού παράγοντα κάπαΒ και την απελευθέρωση προφλεγμονωδών κυτοκινών και ισταμίνης, που είναι γνωστοί βασικοί μηχανισμοί στην παθοφυσιολογία των φλεγμονωδών δερματοπαθειών. Η λοσιόν κολλοειδούς βρώμης  θα πρέπει να θεωρείται  σημαντικό συστατικό της θεραπείας του ξηρού δέρματος της ατοπικής δερματίτιδας (έκζεμα), κνησμού, απολέπισης του δέρματος, μετακτινικών δερματικών βλαβών, εγκαυμάτων , ηλιοκαυμάτων, κλπ και και μπορεί να επιτρέπει τη μειωμένη χρήση κορτικοστεροειδών και αναστολέων καλσινευρίνης (π.χ. κυκλοσπορίνη)[25].

Χρήσεις της λοσιόν κολλοειδούς Βρώμης (Prurigkel)

  • H επιδερμίδα ή δερματικός φραγμός είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία, ‘όχι μόνον του δέρματος, αλλά και για τη συνολική υγεία, διότι:
  • Διατηρεί την ισόρροπη περιεκτικότητα του δέρματος σε νερό (φράγμα διαπερατότητας).
  • Παρεμποδίζει την εισβολή μικροοργανισμών και αντιγόνων (αντιμικροβιακό φράγμα και φράγμα ανοσοαπόκρισης).
  • Μειώνει τις επιπτώσεις έκθεσης του δέρματος στην υπεριώδη ακτινοβολία UVA, UVB (φράγμα φωτοπροστασίας).
  • Μετριάζει τις επιδράσεις οξειδωτικών στρες (αντιοξειδωτικό φράγμα). Παράγει την παραγωγή  προβιταμίνης D3 που στη συνέχεια μετατρέπεται σε βιταμίνη D3[5].

Επίσης στην επιδερμίδα επιτελούνται λειτουργίες,  όπως η διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματός  και  η ισορροπία νερού και ηλεκτρολυτών[6].

Το ανώτερο στρώμα του δέρματος, η επιδερμίδα,  ονομάζεται και φραγμός του δέρματος. Η έρευνα δείχνει ότι το κολλοειδές βρώμης μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την υγεία και τη δύναμη του δερματικού φραγμού[7].

Με μελέτες έχει  βρεθεί ότι το  κολλοειδές βρώμης 1%, όταν εφαρμόζεται σε ασθενείς με ήπιο ως μέτριο έκζεμα με ξηρό, κνησμώδες, φλεγμονώδες δέρμα με δυσβιωτικό μικροβίωμα προκαλεί σημαντική μείωση του  Δείκτη Σοβαρότητας Περιοχής Εκζέματος και  με τάσεις προς χαμηλότερο επιπολασμό των βακτηρίων  Staphylococcus και υψηλότερη μικροβιοποικιλότητα στα σημεία της βλάβης. Επίσης βελτιώνει σημαντικά το  pH του δέρματος, τη λειτουργία του δερματικού φραγμού και την ενυδάτωση του δέρματος,  ενώ μια τυπική ενυδατική κρέμα βελτιώνει μόνο την  ενυδάτωση. Είναι σημαντικό ότι η χρήση του κολλοειδούς βρώμης  1% βελτιώνει τη σύνθεση του μικροβιώματος και επιδιορθώνει σημαντικά τα ελαττώματα του δερματικού φραγμού[8].

H λοσιόν Prurigkel που περιέχει κολλοειδές βρώμης 1% εξομαλύνει  την ξηρότητα του δέρματος,  διευκολύνει την απολέπιση, απομακρύνει την τραχύτητα  του δέρματος  και ανακουφίζει τον κνησμό, πιθανόν μέσω αντιοξειδωτικών και αντιφλεγμονωδών δράσεών της[9].

Το κολλοειδές βρώμης (Prurigkel) βοηθά επίσης: 1. Στην επούλωση του χρόνιου εκζέματος των χεριών που προκαλείται από ερεθιστικούς παράγοντες[10].

2.Βοηθά το δέρμα να διατηρήσει την υγρασία και μειώνει τον κνησμό (φαγούρα) της ατοπικής δερματίτιδας ή οποιασδήποτε άλλης αιτιολογίας και οδηγεί σε λιγότερες εξάρσεις[11].

Οι πολλές κλινικές ιδιότητες του κολλοειδούς βρώμης προέρχονται από τον χημικό πολυμορφισμό του. Η υψηλή του συγκέντρωση σε άμυλα και βήτα-γλυκάνη είναι υπεύθυνα για τις προστατευτικές και συγκρατητικές του νερού, λειτουργίες της βρώμης. Η παρουσία διαφορετικών τύπων φαινολών, μεταξύ των συστατικών του, του  προσδίδουν αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση. Μερικές από τις φαινόλες βρώμης είναι επίσης ισχυροί απορροφητές υπεριώδους ακτινοβολίας. Η καθαριστική δράση της βρώμης οφείλεται κυρίως στις σαπωνίνες, που περιέχει. Οι πολλές λειτουργικές  ιδιότητες του κολλοειδούς βρώμης το  καθιστούν έναν αποτελεσματικό καθαριστικό, ενυδατικό, ρυθμιστικό, καθώς και καταπραϋντικό και προστατευτικό αντιφλεγμονώδη παράγοντα του δέρματος[12].

Η λοσιόν  κολλοειδούς  βρώμης (Prurigkel) είναι εξίσου ασφαλής, συμβατή και αποτελεσματική με τις συνταγογραφούμενες κρέμες φραγμού για τη θεραπεία της ατοπικής δερματίτιδας σε παιδιά [13].

Το κολλοειδές βρώμης θεωρείται τόσο αποτελεσματικό για την ατοπική δερματίτιδα που ο FDA το απαιτεί ως συστατικό σε οποιαδήποτε ενυδατική κρέμα που ισχυρίζεται ότι αντιμετωπίζει  αυτή την πάθηση[14].

Αντιμετώπιση της ξηρότητας του δέρματος με τη λοσιόν κολλοειδούς βρώμης

Η ξηρότητα του δέρματος (ξηροδερμία) των χεριών είναι πολύ συνηθισμένη στον γενικό πληθυσμό.  Αυτή η κατάσταση επηρεάζεται από τις καθημερινές συνήθειες και τις επαγγελματικές δραστηριότητες. Η ξηροδερμία των χεριών συνήθως αντιστοιχεί στην έκφραση της ερεθιστικής δερματίτιδας που ρυθμίζεται από κλιματικές και άλλες περιβαλλοντικές συνθήκες. Άλλες ασθένειες, όπως η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής, το έκζεμα ή ατοπική δερματίτιδα,  η ψωρίαση και η δερματομυκητίαση μπορεί επίσης να ευθύνονται για παρόμοια κλινική εικόνα. Στον συνηθισμένο  διακριτό ερεθιστικό τύπο ξηρότητας των χεριών, η λοσιόν κολλοειδούς βρώμης (Prurigkel) είναι  ένα ειδικά σχεδιασμένο καλλυντικό προϊόν, το οποίο μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ενόχληση που προκαλεί η ξηροδερμία των χεριών, ιδίως των επαγγελματιών που εργάζονται με γάντια, όπως οι γιατροί, νοσηλευτές, χειρουργοί, οδοντίατροι, κλπ.  Αντίθετα, η αποτελεσματικότητα των περισσότερων κρεμών φραγμού παραμένει μη επιβεβαιωμένη. Από την άλλη πλευρά, η χρόνια χρήση τοπικών κορτικοστεροειδών μπορεί να οδηγήσει σε εξάρτηση και σε προοδευτική δερματική ατροφία[15, 25] και γιαυτό συνιστάται η χρόνια χρήση ή αποφυγή τους[15].

Αντιμετώπιση των δερματικών παρενεργειών των θεραπειών του καρκίνου με τη λοσιον κολλοειδούς βρώμης (Prurigkel)

Όλοι οι χημειοθεραπευτικοί παράγοντες έχουν διάφορες παρενέργειες. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι κόπωση, ναυτία, έμετος, βλεννογονίτιδα, τριχόπτωση, ξηροδερμία, δερματικό εξάνθημα, εντερικές αλλαγές, αναιμία και αυξημένος κίνδυνος μόλυνσης. Ωστόσο, αυτοί οι παράγοντες μπορούν επίσης να προκαλέσουν φλεγμονή της καρδιάς, των πνευμόνων, του ήπατος, των νεφρών, των νευρώνων και διαταραχή του καταρράκτη πήξης[16].

Δερματικές παρενέργειες από την ακτινοθεραπεία:  Οι θεραπείες για τον καρκίνο, όπως η χημειοθεραπεία και οι στοχευμένες θεραπείες, μπορεί να είναι σκληρές για το δέρμα, αφήνοντας πίσω τοξίνες που προκαλούν κνησμό, ξηροδερμία, δερματικά εξανθήματα, δυσφορία[17], απολέπιση, κοκκίνισμα και πόνους του δέρματος  των παλαμών και  των πελμάτων ή να καταστήσουν το δέρμα πιο ευαίσθητο στην ηλιακή ακτινοβολία.  Άλλες δερματικές αντιδράσεις μπορεί να εκδηλωθούν σε περιοχές προηγούμενης ακτινοθεραπείας που έγιναν φλεγμονώδεις και προκάλεσαν σκουρότητα του δέρματος. Ορισμένα φάρμακα χημειοθεραπείας επίσης μπορεί να προκαλέσουν απολέπιση, κοκκίνισμα και πόνους του δέρματος  των παλαμών και  των πελμάτων,  παχύ, σκληρό δέρμα, αίσθημα μυρμηγκιάσματος,  μούδιασμα, κάψιμο, πόνο και ξηρότητα στις άκρες των δακτύλων, στις φτέρνες και στα δάχτυλα των ποδιών.

Ορισμένοι τύποι χημειοθεραπείας μπορεί να προκαλέσουν στο δέρμα, εκτός από την ξηρότητα,  φαγούρα, κοκκίνισμα ή μελάγχρωση κόκκινο ή πιο σκούρο ή ξεφλούδισμα,  ένα μικρό εξάνθημα ή ένα έγκαυμα ποικίλου βαθμού συνεπεία φωτοευαισθησίας. Μερικοί άνθρωποι  επίσης εκδηλώνουν  αλλαγές στη μελάγχρωση του δέρματος και τα  νύχια τους μπορεί να είναι σκούρα και ραγισμένα και με επώδυνες περωνυχίδες[18].

Δερματικές  παρενέργειες της ακτινοθεραπείας

Η ακτινοδερματίτιδα (δερματίτιδα από ακτινοβολία, δερματικές αντιδράσεις που προκαλούνται από ακτινοβολία ή τραυματισμός από ακτινοβολία) είναι μια σημαντική παρενέργεια της ιονίζουσας ακτινοβολίας που μεταδίδεται στο δέρμα κατά τη θεραπεία του καρκίνου, καθώς και ως αποτέλεσμα πυρηνικών επιθέσεων και καταστροφών, όπως αυτή που συνέβη στη Φουκουσίμα το 2011.

Πιο συγκεκριμένα, σχεδόν το 90% των ασθενών που έλαβαν ακτινοθεραπεία υπέστησαν  μέτριες έως σοβαρές δερματικές αντιδράσεις, συμπεριλαμβανομένου του ερυθήματος, της ξηρής απολέπισης και της υγρής απολέπισης (ακτινοδερματίτιδα), που μείωσαν  σοβαρά την ποιότητα της  ζωής τους και επηρέασαν  δυσμενώς τη θεραπεία της νόσου τους.  το Αυτές οι δερματικές αντιδράσεις ακτινοβολίας έχουν ως αποτέλεσμα μια μυριάδα επιπλοκών, στις οποίες περιλαμβάνεται η καθυστέρηση της θεραπείας, η μείωση της  αισθητικής έλξης και η μείωση της  ποιότητας ζωής[19].

Σε αντίθεση με τα συνηθισμένα εγκαύματα και έλκη, η ακτινοβολία βλάπτει άμεσα το δέρμα καθώς και τα βαθιά ιστικά του κύτταρα, προκαλώντας ξηρότητα, απώλεια ελαστικότητας, μελάγχρωση, ίνωση μαλακών ιστών, διαστολή τριχοειδών και δερματίτιδα από ακτινοβολία στις ακτινοβολημένες περιοχές. Επιπλέον,  η ακτινοβολία βλάπτει μη αναστρέψιμα τα μικροαγγειακά και τα ενδοθηλιακά κύτταρα των μικρών αιμοφόρων αγγείων στον ιστό του δέρματος.  Αυτό έχει ως επακόλουθο,  το κατεστραμμένο δέρμα των ασθενών να μην επουλώνεται  για μεγάλο χρονικό διάστημα και να παρουσιάζει ευαισθησία στη μόλυνση. Η βλάβη τελικά εξελίσσεται σε ίνωση του δερματικού ιστού και γίνεται ακόμη και καρκινική, επιδεινώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Υπάρχουν πολυάριθμα  φάρμακα και επίδεσμοι, που είναι παγκοσμίως είναι διαθέσιμα για την πρόληψη και τη θεραπεία  βλαβών, από ιοντίζουσα ακτινοβόληση του δέρματος (π.χ. κορτικοστεροειδή, υαλουρονικό οξύ, τριαιθανολαμίνη, κρέμα σουκραλφάτη, αλόη, κρέμα καλέντουλας, καθώς και κρέμα με βάση το νερό). Τα συμπεράσματα διαφόρων μελετών που αναφέρουν την αποτελεσματικότητα των παραπάνω  συχνά φαίνονται να έρχονται σε αντίθεση μεταξύ τους και να μην είναι καθολικώς αποδεκτά  λόγω της έλλειψης υψηλής ποιότητας μελετών μεγάλου δείγματος ασθενών  και ενιαίων προτύπων αξιολόγησης.

Τα υγιή κύτταρα του δέρματος,  που έχουν καταστραφεί κατά τη διάρκεια της θεραπείας με ακτινοβολία, συνήθως ανακάμπτουν μέσα σε λίγους μήνες μετά το τέλος της θεραπείας . Αλλά μερικές φορές οι άνθρωποι μπορεί να έχουν παρενέργειες που δεν βελτιώνονται. Άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να εμφανιστούν μήνες ή χρόνια μετά το τέλος της ακτινοθεραπείας. Αυτά ονομάζονται όψιμα αποτελέσματα[20].

Τι πρέπει να κάνουν και να μην κάνουν οι ασθενείς  που κάνουν ή έχουν κάνει ακτινοθεραπεία

Οι πόνοι στο δέρμα, οι αλλαγές του χρώματος του δέρματος που είναι επακόλουθα της ακτινοθεραπείας (το δέρμα μπορεί να γίνει κόκκινο, πιο ανοιχτό ή πιο σκούρο) μπορεί να συνοδεύονται από ξηρότητα και κνησμό του δέρματος και μερικές φορές με φυσαλίδες και απολέπιση (ξεφλούδισμα).

Τα παραπάνω τείνουν να ξεκινούν την εμφάνισή τους 1 έως 2 εβδομάδες μετά την έναρξη της θεραπείας. Αν αυτά συμβούν οι ασθενείς πρέπει να ενημερώσουν  την ομάδα φροντίδας τους.

Από την έναρξη της ακτινοθεραπείας γίνεται εφαρμογή της ενυδατικής λοσιόν κολλοειδούς βρώμης (Prurigkel)  κάθε μέρα. Oι ασθενείς που έχουν ανάγκη να χρησιμοποιούν αποσμητικές κρέμες μπορεί να τις αντικαταστήσουν με σκόνη σόδας του φαγητού που την εφαρμόζουν στις μασχάλες τους. Οι άνδρες ασθενείς πρέπει να αποφεύγουν το ξύρισμα της ακτινοβολημένης περιοχής, αν είναι δυνατόν να αποφύγουν τη χρήση λέϊζερ αποτρίχωσης,  κεριού  ή κρεμών  αποτρίχωσης. Αποφεύγεται η εφαρμογή ψυχρών ή θερμών επιθεμάτων στις ακτινοβολημένες περιοχές..

Η φροντίδα του δέρματος κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας πρέπει να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

Πλύσιμο του δέρματος  κάθε μέρα με το συνηθισμένο σας σαπούνι

Στέγνωμα του δέρματος  αντί τριψίματος

Xρησιμοποιήστε το συνηθισμένο σας αποσμητικό, εκτός εάν ερεθίζει το δέρμα σας, οπόταν το αντικαθιστάς με σκόνη σόδας του φαγητού

Αποφύγετε το ξύρισμα της περιοχής αν είναι δυνατόν και μην χρησιμοποιείτε λέιζερ, κερί ή κρέμες αποτρίχωσης. Αποφύγετε τη χρήση συσκευασιών με ζέστη ή κρύο στην περιοχή

Δοκιμάστε να φοράτε φαρδιά ρούχα κατασκευασμένα από φυσικές ίνες όπως βαμβάκι ή μετάξι και αποφύγετε σφιχτές ταινίες, γραβάτες ή λουριά στην περιοχή που πονάει

Χρησιμοποιήστε ένα αντηλιακό υψηλού δείκτη προστασίας (SPF 50 ή παραπάνω) για να προστατέψετε το δέρμα σας από τον ήλιο και συνεχίστε να το χρησιμοποιείτε για τουλάχιστον ένα χρόνο μετά το τέλος της θεραπείας

Ελέγξτε με την ομάδα φροντίδας σας, εάν πρέπει να σταματήσετε το κολύμπι  – το χλώριο στο νερό μπορεί μερικές φορές να επιδεινώσει το δέρμα σας όταν κάνετε ακτινοθεραπεία

Σταματήστε να χρησιμοποιείτε οποιοδήποτε προϊόν στο δέρμα σας εάν το δέρμα σας έχει κάνει ρωγμές.

Τα δερματικά προβλήματα συνήθως υποχωρούν εντός 2 έως 4 εβδομάδων από την ολοκλήρωση της θεραπείας, αλλά μερικές φορές το δέρμα σας μπορεί να παραμείνει ελαφρώς πιο σκούρο ή πιο ανοιχτό από ό,τι πριν.

Η έρευνα έχει δείξει  ότι το κολλοειδές  βρώμης μπορεί να βελτιώσει τις δερματικές παρενέργειες της ακτινοθεραπείας  με ασφάλεια. Στη δράση αυτή συμμετέχουν τα  αβενανθραμίδια, που  είναι φαινολικές ενώσεις, οι οποίες  υπάρχουν στη βρώμη σε περίπου 300 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) και έχουν αναφερθεί ότι παρουσιάζουν αντιοξειδωτική δράση σε διάφορους τύπους κυττάρων. Οι  αβενθραμίδες είναι ισχυροί αντιφλεγμονώδεις παράγοντες που φαίνεται να μεσολαβούν στην αντι-ερεθιστική δράση του κολλοειδούς της βρώμης. Αυτό μπορεί να σημαίνει λιγότερη ενόχληση κατά τη διάρκεια της θεραπείας και μεγαλύτερη πιθανότητα οι ασθενείς να ολοκληρώσουν τα θεραπευτικά σχήματα για τον καρκίνο[21].

Τα ευεργετικά αποτελέσματα του κολλοειδούς βρώμης οφείλονται  στην αντιφλεγμονώδη δράση του, που ασκεί σε φλεγμονώδεις, ξηρές και κνησμώδεις δερματώσεις. Αυτό επιτυγχάνεται με τη μείωση  της ενεργοποίησης της οδού του πυρηνικού παράγοντα κάπα Β (NF-kappa B) στα κερατινοκύτταρα και τη μείωση της έκκρισης των προφλεγμονωδών κυτοκινών και της ισταμίνης, που είναι γνωστοί βασικοί μηχανισμοί στην παθοφυσιολογία των φλεγμονωδών δερματώσεων[22].

Επιπλέον, πιστεύεται ότι η τοπική εφαρμογή του κολλοειδούς βρώμης προάγει και αποκαθιστά  το φυσικό επίπεδο του δέρματος σε βασικά λιπίδια, όπως τα κεραμίδια, η χοληστερόλη και τα ελεύθερα λιπαρά οξέα, που  μπορεί να βελτιώσει την αποκατάσταση του δερματικού φραγμού[23].

Επιπλέον, το κολλοειδές  βρώμης, δρά και  ως θεραπευτικό ενυδατικό, διότι διατηρεί την περιεκτικότητα του δέρματος σε νερό και αποτρέπει την διαεπιδερμική απώλεια νερού[24].

Πιθανότητα παρενεργειών του κολλοειδούς βρώμης

Η μακρόχρονη χρησιμοποίηση του κολλοειδούς βρώμης στην δερματολογία έδειξε ότι είναι ασφαλές στις περισσότερες περιπτώσεις. Σπανιότατα έχει επιδείξει αλλεργικές αντιδράσεις. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι η εκδήλωση αλλεργικών αντιδράσεων υπήρξε μηδενική από τη χρησιμοποίηση του κολλοειδούς βρώμης  μέσα σε μια τριετία από 445.820 καταναλωτές[26]. Σε επιδερμικές  δοκιμασίες επικόλλησης (patch tests), που εφαρμόστηκαν στο δέρμα κολλοειδές βρώμης σε 2,291 ενήλικα άτομα μόνο το 1% των εξετασθέντων ατόμων  ανέφερε έναν ήπιο ερεθισμό στην περιοχή της επικόλλησης  του κολλοειδούς  βρώμης, εντός ενός εικοσιτετραώρου. Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως τα περισσότερα άτομα που εξετάστηκαν, αισθανόντουσαν στη δερματική περιοχή της εξέτασης ένα αίσθημα παρατεταμένης υγρασίας επί δύο εβδομάδες μετα την αφαίρεση της επικάλυψης (patch) [26].

Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση

1.Kurt A Reynertson, Michelle Garay, Judith Nebus, Suhyoun Chon, Simarna Kaur, Khalid Mahmood, Menas Kizoulis, Michael D SouthallJ .Anti-inflammatory activities of colloidal oatmeal (Avena sativa) contribute to the effectiveness of oats in treatment of itch associated with dry, irritated skin. Drugs Dermatol. 2015 Jan;14(1):43-8.

2.U.S. Food & Drug Administration. Over-the-counter (OTC) monograph M016: Skin protectant drug products for over-the-counter human use.

3.Ellen S Kurtz, Warren Wallo. Colloidal oatmeal: history, chemistry and clinical properties. J Drugs Dermatol. 2007 Feb;6(2):167-70.

4.Andrea Perrelli 1 2, Luca Goitre 1 2, Anna Maria Salzano 3, Andrea Moglia 2 4, Andrea Scaloni 3, Saverio Francesco Retta 1 2Biological Activities, Health Benefits, and Therapeutic Properties of Avenanthramides: From Skin Protection to Prevention and Treatment of Cerebrovascular Diseases. Oxid Med Cell Longev. 2018 Aug 23:2018:6015351.

5.Del Rosso JQ, Levin J. The clinical relevance of maintaining the functional integrity of the stratum corneum in both healthy and disease-affected skin. J Clin Aesthet Dermatol. 2011;4(9):22–42.

6.Elias PM. The epidermal permeability barrier: from Saran Wrap to biosensor. In: Elias PM, Feingold KR, editors. Skin Barrier. New York: Taylor & Francis; 2006. pp. 25–32.

7.Ilnytska O, Kaur S, Chon S, et al. Colloidal oatmeal (Avena sativa) improves skin barrier through multi-therapy activity. J Drugs Dermatol. 2016;15(6):684-690.

8.Capone K, Kirchner F, Klein SL, Tierney NK. Effects of colloidal oatmeal topical atopic dermatitis cream on skin microbiome and skin barrier properties. J Drugs Dermatol. 2020;19(5):524-531.

9.Kurt A Reynertson, Michelle Garay, Judith Nebus, Suhyoun Chon, Simarna Kaur, Khalid Mahmood, Menas Kizoulis, Michael D SouthallJ . Anti-inflammatory activities of colloidal oatmeal (Avena sativa) contribute to the effectiveness of oats in treatment of itch associated with dry, irritated skin. Drugs Dermatol. 2015 Jan;14(1):43-8.

10.Bissonnette R, Diepgen T, Elsner P, et al. Redefining treatment options in chronic hand eczema (CHE). J Eur Acad Dermatol Venereol. 2010;24:1–20.

11.Kurtz ES, Wallo W. Colloidal oatmeal: history, chemistry and clinical properties. J Drugs Dermatol. 2007;6(2):167–170.

12.A Review of Health-Beneficial Properties of Oats. Paudel D, Dhungana B, Caffe M, Krishnan P.Foods. 2021 Oct 26;10(11):2591.

13.Michelle Garay M, Judith Nebus M, Menas Kizoulis B. Anti-inflammatory activities of colloidal oatmeal (Avena sativa) contribute to the effectiveness of oats in treatment of itch associated with dry, irritated skin. J Drugs Dermatol. 2015;14(1):43–48.

14.Lisante TA, Nuñez C, Zhang P. Efficacy and safety of an over-the-counter 1% colloidal oatmeal cream in the management of mild to moderate atopic dermatitis in children: a double-blind, randomized, active-controlled study. J Dermatolog Treat. 2017;28(7):659–667. doi: 10.1080/09546634.2017.1303569

15.E Xhauflaire-Uhoda, G E Piérard.  [How I treat…the dry skin of the hands]. Rev Med Liege. 2007 Mar;62(3):129-31.

16.Mahabuba Binta Hossain, Aahil Hossain Haldar Neer . Chemotherapy. Cancer Treat Res. 2023:185:49-58.

17.Sur R, Nigam A, Grote D, Liebel F, Southall MD. Avenanthramides, polyphenols from oats, exhibit anti-inflammatory and anti-itch activity. Arch Dermatol Res. 2008;300(10):569. doi: 10.1007/s00403-008-0858-x

18. Saumita Ghosh Biswal, Rajesh Datt Mehta. Cutaneous Adverse Reactions of Chemotherapy in Cancer Patients: A Clinicoepidemiological Study Indian J Dermatol. 2018 Jan-Feb;63(1):41-46.

19.Singh M, Alavi A, Wong R, Akita S. Radiodermatitis: A Review of Our Current Understanding. Am J Clin Dermatol. 2016 Jun;17(3):277-92

20.Xiaojing Yang , Hanru Ren, Xiaomao Guo, Chaosu Hu, Jie Fu. Radiation-induced skin injury: pathogenesis, treatment, and management Aging (Albany NY). 2020 Nov 16;12(22):23379-23393.

21.Runa Sur , Anu Nigam, Devon Grote, Frank Liebel, Michael D Southall.  Avenanthramides, polyphenols from oats, exhibit anti-inflammatory and anti-itch activity. Arch Dermatol Res. 2008 Nov;300(10):569-74.

22.Boisnic S, Branchet-gumila M, Coutanceau C. Inhibitory effect of oatmeal extract oligomer on vasoactive intestinal peptide-induced inflammation in surviving human skin. Int J Tissue React. 2003;25(2):41–46.

23.Lin T-K, Zhong L, Santiago JL. Anti-inflammatory and skin barrier repair effects of topical application of some plant oils. Int J Mol Sci. 2018;19(1):70.

24.Held E, Skoet R, Johansen J, Agner T. The hand eczema severity index (HECSI): a scoring system for clinical assessment of hand eczema. A study of inter‐and intraobserver reliability. Br J Dermatol. 2005;152(2):302–307.

25.Rino Cerio, Magdalene Dohil, Downie Jeanine, Sofia Magina, Emmanuel Mahé, Alexander J Stratigos.Mechanism of action and clinical benefits of colloidal oatmeal for dermatologic practice. J Drugs Dermatol. 2010 Sep;9(9):1116-20.

26. Maryline Criquet, Romain Roure, Liliane Dayan, Virginie Nollent, and Christiane Bertin.  Safety and efficacy of personal care products containing colloidal oatmeal. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2012; 5: 183–193.

Δρ Δημήτριος Γκέλης ΜD, ORL, DDS, PhD

Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης (MD, ORL, DDS, PhD)

Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος,  Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρικός Ερευνητής και Συγγραφέας

ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Ιατρική Έρευνα, Συμπληρωματική Ιατρική

Διεύθυνση: ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Τηλ: 6944280764, Email: pharmage@otenet.gr
www.gelis.gr, www.pharmagel.gr , www.orlpedia.gr , www.allergopedia.gr, d3gkelin.gr, www.vitaminb12.gr, www.zinc.gr, www.curcumin.gr

Αικατερίνη Γκέλη
Αικατερίνη Γκέλη
Ιατρός, Ακτινοδιαγνώστρια
 Άσσος, Κορίνθου.
Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη διαγνωστική με υπερήχους, κλασσική ακτινολογία παίδων και ενηλίκων, γναθοπροσωπική ακτινολογία, περιβαλλοντική ιατρική, ιατρική διατροφολογία, συμπληρωματική ιατρική.


Σημείωση: Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί  μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου.

Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.
Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από  τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση,  παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας 


Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.