Μέχρι πρόσφατα, η βιταμίνη D θεωρούνταν μόνο μια από τις ασβεστοτροφικές βιταμίνες που συμπεριφέρεται ως ορμόνη, χωρίς σημαντική σημασία για άλλες μεταβολικές διεργασίες στο σώμα.
Αρκετά πρόσφατα ευρήματα έχουν δείξει ότι η βιταμίνη D παίζει επίσης ρόλο ως παράγοντας για τη διαφοροποίηση, τη λειτουργία και την επιβίωση των κυττάρων.
Δύο όργανα, οι μύες και τα οστά, επηρεάζονται σημαντικά από την παρουσία ή την απουσία της βιταμίνης D.
Στους μυς η βιταμίνη D διατηρεί τη λειτουργία των μυϊκών ινών τύπου ΙΙ, διατηρώντας τους μυική δύναμη και προλαβαίνοντας την πτώση στο έδαφος.
Επιπλέον, δύο μείζονες αλλαγές που σχετίζονται με τη γήρανση: η οστεοπόρωση και η σαρκοπενία, έχουν επίσης συνδεθεί με την ανάπτυξη αδυναμίας σε ηλικιωμένους ασθενείς.
Και στις δύο περιπτώσεις η βιταμίνη D παίζει ένα σημαντικό ρόλο, καθώς τα χαμηλά επίπεδα αυτής της βιταμίνης που παρατηρούνται σε ηλικιωμένους μπορεί να σχετίζονται με έλλειμμα στο σχηματισμό οστών και τη μυϊκή λειτουργία.
Αναμένουμε ότι αυτές οι νέες σκέψεις σχετικά με τη σημασία της βιταμίνης D στους ηλικιωμένους θα τονώσουν μια καινοτόμο προσέγγιση στο πρόβλημα των πτώσεων και των καταγμάτων που συνιστούν σημαντική επιβάρυνση για τους προϋπολογισμούς της δημόσιας υγείας παγκοσμίως[1].
Έχει αποδειχτεί ότι υπάρχει μια ευεργετική προσαρμογή της λειτουργίας των σκελετικών μυών στην έντονη σωματική άσκηση με τη βελτίωση της κατάστασης της βιταμίνης D των αθλητών.
Το 2020 δημοσιεύτηκε στο J Int Soc Sports Nutr μελέτη, στην οποία αξιολογήθηκαν τα αποτελέσματα της συμπληρωματικής χορήγησης βιταμίνης D3 σε δρομείς αντοχής, επί 3 εβδομάδες στους βιοδείκτες λειτουργίας των σκελετικών μυών (π.χ. τροπονίνη, μυοσφαιρίνη, κινάση κρεατίνης και γαλακτική αφυδρογονάση).
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια διπλή τυφλή μελέτη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο. Συνέκριναν τα αποτελέσματα της συμπληρωματικής λήψης βιταμίνης D3 που πήρε μια ομάδα δρομέων με τα αποτελέσματα ομάδας δρομέων που πήραν εικονικό φάρμακο.
Συγκεκριμένα μελετήθηκαν είκοσι τέσσερις διαγωνιζόμενοι δρομείς που έλαβαν μέρος στους υπερμαραθωνίους που διεξήχθησαν κατά τη διάρκεια του Εθνικού Πρωταθλήματος Τρεξίματος. Οι δρομείς χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες. Στους δρομείς της πρώτης ομάδας χορηγήθηκε συμπληρωματική δόση 2000 IU βιταμίνης D3. Στους δρομείς της δεύτερης ομάδας χορηγήθηκε εικονικό φάρμακο. Η χορήγηση διήρκεσε για τρεις εβδομάδες.
Όλα τα άτομα συμμετείχαν σε τρία πρωτόκολλα άσκησης:
(α) τεστ σταδιακής άσκησης (για τον προσδιορισμό της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου και της έντασης της έκκεντρης άσκησης),
(β) έκκεντρη άσκηση πριν και
(γ) μετά από δύο διατροφικά πρωτόκολλα.
Ελήφθησαν δείγματα φλεβικού αίματος σε κατάσταση ηρεμίας, αμέσως μετά την άσκηση και μετά από 1 ώρα και 24 ώρες ανάκαμψης, προκειμένου να εκτιμηθούν τα επίπεδα της 25(OH)D3 στον ορό, των βιοδεικτών των σκελετικών μυών, των προφλεγμονωδών κυτοκινών και των επιπέδων του παράγοντας άλφα νέκρωσης όγκου (TNF-α).
Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντικές διαφορές των επιπέδων της 25 υδροξυβιταμίνης D3 των δρομέων που πήραν συμπληρωματικά βιταμίνη D3 πριν και μετά τη λήξη της δοκιμασίας. Παρατηρήθηκε ένα υψηλότερο επίπεδο 25(OH)D3 στους δρομείς που πήραν βιταμίνη D, συγκριτικά με τους δρομείς που πήραν εικονικό φάρμακο.
Η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 στους δρομείς μείωσε τη συγκέντρωση της μυοσφαιρίνης, της τροπονίνης σε μία ώρα μετά την άσκηση. Επίσης η δραστηριότητα της κινάσης της κρεατίνης 24 ώρες μετά την άσκηση ήταν σημαντικά χαμηλότερη στην ομάδα που πήρε βιταμίνη D3.
Επίσης παρατηρήθηκε αρνητική συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων 25(OH)D3 μετά την άσκηση και των επιπέδων μυοσφαιρίνης και της 25(OH)D3 και των επιπέδων TNFα.
Συμπερασματικά, η χορήγηση βιταμίνης D3 επί τρεις εβδομάδες σε δρομείς υπερμαραθώνιου είχε θετική επίδραση στα επίπεδα 25(OH)D3 στον ορό τους και προκάλεσε σημαντική μείωση στα επίπεδα βιοδεικτών μετά την άσκηση.
Η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη τραυματισμών των σκελετικών μυών των αθλητών μετά από άσκηση με έκκεντρη μυϊκή σύσπαση [2].
Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1. Manuel Montero-Odasso 1, Gustavo Duque. Vitamin D in the aging musculoskeletal system: an authentic strength preserving hormone. Mol Aspects Med. 2005 Jun;26(3):203-19.
2.Aleksandra Żebrowska , Ewa Sadowska-Krępa , Arkadiusz Stanula, Zbigniew Waśkiewicz, Olga Łakomy, Eduard Bezuglov , Pantelis T Nikolaidis , Thomas Rosemann, Beat Knechtle. The effect of vitamin D supplementation on serum total 25(OH) levels and biochemical markers of skeletal muscles in runners. J Int Soc Sports Nutr. 2020 Apr .
Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης
Δρ.Δημήτριος Ν. Γκέλης
Iατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος
Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρικός Συγγραφέας, Ιατρικός Ερευνητής
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Ιατρική Έρευνα, Συμπληρωματική Ιατρική
Διεύθυνση: ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Τηλ: 6944280764, Email: pharmage@otenet.gr
www.gelis.gr, www.pharmagel.gr , www.orlpedia.gr , www.allergopedia.gr, d3gkelin.gr, www.vitaminb12.gr, www.zinc.gr, www.curcumin.gr
Αικατερίνη Γκέλη
Αικατερίνη Γκέλη
Ιατρός, Ακτινοδιαγνώστρια
Άσσος, Κορίνθου.
Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη διαγνωστική με υπερήχους, κλασσική ακτινολογία παίδων και ενηλίκων, γναθοπροσωπική ακτινολογία, περιβαλλοντική ιατρική, ιατρική διατροφολογία, συμπληρωματική ιατρική.
Χρήστος-Παύλος, Αγγελής
Αγγελής Χρήστος-Παύλος,
Τριτοετής Φοιτητής του Τμήματος Φυσικοθεραπείας του Πανεπιστημίου δυτικής Αττικής
Σημείωση: Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου.
Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.
Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση, παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας
Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.