Ο αυχένας και οι ανατομικοί ιστοί που περιέχει μπορεί να προκαλέσουν συχνούς πόνους που ανακλούν στον ώμο. Στους κολυμβητές μεγαλύτερων ηλικιών μπορεί να υπάρχει δυσλειτουργία του μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλη) με επακόλουθο τη συμπίεση των ριζών των αυχενικών νεύρων, ιδίως του τέταρτου, πέμπτου ή έκτου αυχενικού νεύρου[C4, C5 και C6], προκαλώντας ανακλώμενο πόνο στον ώμο και πιο πέρα από αυτόν.

Ο αθλητής με δισκοκήλη στο C5 ή στο C6 μπορεί να εκδηλώσει πόνο, μούδιασμα και όχι ασυνήθιστα αδυναμία μεγάλης ομάδας μυών της περιοχής του ώμου. Αυτή η αδυναμία προκαλεί δυσχέρεια στην κολύμβηση λόγω του επιπρόσθετου στρες που αισθάνεται τοπικά ο κολυμβητής. Αυτή η κατάσταση γίνεται εντονότερα αισθητή στους κολυμβητές του στυλ πεταλούδας [3].

Στις παρακάτω εικόνες διακρίνονται οι κινήσεις των χεριών, των σκελών και του κορμού του σώματος που αν εφαρμοστούν με ακριβή τρόπο σπανίως προκαλούνται προβλήματα από το μυοσκελετικό σύστημα των κολυμβητών [4, 5].

 κολυμβητές
Το κολύμπι μπορεί να προκαλέσει σημαντική πίεση στον αυχένα.  Αυτό οφείλεται κυρίως στη συστροφή που συνεπάγεται η διατήρηση του κεφαλιού πάνω από το νερό κατά το πρόσθιο στυλ κολύμβησης ή η περιστροφή του λαιμού για να αναπνεύσει ο κολυμβητής κατά τη διάρκεια του ελεύθερου στυλ κολύμβησης.Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει και η πυκνότητα του νερού, η οποία είναι 998 φορές μεγαλύτερη από τον ατμοσφαιρικό αέρα. Η κολύμβηση με κακή τεχνική μπορεί να προκαλέσει αυχεναλγία. Η υπερχρησιμοποίηση της υπερεκτεταμένης αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης μπορεί να προδιαθέσει τον κολυμβητή σε πονοκεφάλους αυχενογενούς προέλευσης[6, 7].

Ανακλώμενοι πόνοι στον ώμο αυχενογενούς αιτιολογίας

Πενήντα πέντε τοις εκατόν (55%) της συνολικής αυχενικής κίνησης (κυρίως η περιστροφή) παρέχεται από την ατλαντοαξονική άρθρωση (πρώτος-δεύτερος αυχενικός σπόνδυλος, C1-C2). Ο αυχένας και οι ανατομικοί ιστοί που περιέχει εάν υποστούν τράβηγμα ή θλάση μπορεί να προκαλέσουν συχνούς πόνους που ανακλούν στον ώμο.

Στους κολυμβητές μεγαλύτερων ηλικιών μπορεί να υπάρχει δυσλειτουργία του μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλη) με επακόλουθο τη συμπίεση των ριζών των αυχενικών νεύρων, ιδίως του τέταρτου, πέμπτου ή έκτου αυχενικού νεύρου[C4, C5 και C6], προκαλώντας ανακλώμενο πόνο στον ώμο και πιο πέρα από αυτόν.

Ο αθλητής με δισκοκήλη στο σπόνδυλο C5 ή στο C6 μπορεί να εκδηλώσει πόνο, μούδιασμα και όχι ασυνήθιστα αδυναμία μεγάλης ομάδας μυών της περιοχής του ώμου. Αυτή η αδυναμία προκαλεί δυσχέρεια στην κολύμβηση λόγω του επιπρόσθετου στρες που αισθάνεται τοπικά ο κολυμβητής. Αυτή η κατάσταση γίνεται εντονότερα αισθητή στους κολυμβητές του στυλ πεταλούδας [8].

Πρόληψη της καταπόνησης του αυχένα του κολυμβητή

Έχει υπολογιστεί ότι οι χεριές που κάνει ένας κολυμβητής ελεύθερης κολύμβησης σε μια προπόνηση φτάνουν περίπου τις 2500. Αν υποθέσουμε ότι ο κολυμβητής παίρνει μια ανάσα κάθε τρεις χεριές τότε ο κολυμβητής γυρίζει το κεφάλι του πάνω από 800 φορές ανά προπόνηση. 

Αυτό περιπλέκεται ακόμη περισσότερο εάν η πλειονότητα των αναπνοών του κολυμβητή είναι μονόπλευρη (περιστρέφοντας μόνο το κεφάλι προς τη μία κατεύθυνση για να αναπνεύσει, κάνοντας ελεύθερο στυλ), καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει σε μυϊκές ανισορροπίες. 

Τέτοιες δυσλειτουργίες μπορεί να πυροδοτηθούν περαιτέρω από τροποποιήσεις της στάσης, όπως η μεταφορά της κεφαλής προς τα εμπρός. 

Η επαναλαμβανόμενη στροφή του κεφαλιού του κολυμβητή στον άξονα περιστροφής στον C1-C2 σπόνδυλο, σε θέση ζορίσματος κατά την αναπνοή, μπορεί να κάνει τον αυχένα να υιοθετήσει μια υπερεκτεταμένη και περιστρεφόμενη θέση. Έχει προταθεί ότι η υπερβολική χρήση μιας υπερεκτεταμένης αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης μπορεί να προδιαθέσει τον κολυμβητή στην πρόκληση αυχενικών πονοκεφάλων [8]. Έτσι, η αμφοτερόπλευρη αναπνοή (αναπνοή προς τα αριστερά όταν ο δεξιός βραχίονας εκτείνεται πάνω από το κεφάλι και προς τα δεξιά όταν ο αριστερός βραχίονας εκτείνεται πάνω από το κεφάλι) κατά το ελεύθερο στυλ συστήνεται στους κολυμβητές από νεαρή ηλικία για την ενίσχυση της μυϊκής ισορροπίας [8]. Αν ολόκληρο το σώμα περιστρέφεται κατά μήκος του επιμήκους άξονά του δεν χρειάζεται να γίνεται υπερστροφή του αυχένα.

Στο ύπτιο στυλ κολύμβησης απαιτείται παρατεταμένη συστολή των προσθίων μυών του τραχήλου, ώστε να παραμένει το πρόσωπο πάνω από την επιφάνεια του νερού, η οποία μπορεί να προδιαθέσει την αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης σε υπερκάμψη. Αυτοί οι μύες έχουν προδιάθεση στην κόπωση, που μπορεί να συνοδευτεί από μυαλγίες [9].

Θεραπεία και αποκατάσταση των πόνων στον αυχένα του κολυμβητή

Αφού τεθεί η ακριβής διάγνωση των αιτιών του πόνου στον αυχένα και των ανακλάσεών του στον ώμο εφαρμόζεται η κατάλληλη θεραπεία υπό την καθοδήγηση του γιατρού και του φυσιοθεραπευτή.

Η Διασταυρούμενη τριβή αυξάνει την μυική αιμάτωση, την κινητικότητα και ευθυγράμμιση των μυϊκών ινιδίων, αλλά δεν πρέπει να γίνεται σε οξείες μυϊκές κακώσεις.

ΒιβλιογραφικήΤεκμηρίωση

1.Sjaastad O. Cervicogenic headache: the controversial headache. Clin Neurol Neurosurg 1992; 94Suppl:S147-9. 24.

2. Bogduk N. The Anatomical Basis for Cervicogenic Headache. J Manipul Physiol Therapeut 1992; 15(1):67-70. 25. Hopkins TJ. Rehabilitation of Athletes following

Allingham C. The shoulder complex. In: Zuluaga M, Briggs C, Carlisle J, et al. Sports Physiotherapy, Melbourne, Churchill Livingstone, 1995; 366-8

3. Henry Pollard, B.Sc., Grad.Dip.Chiro., Grad.Dip.App.Sc., M.Sport.Sc., Ph.D. and Matt Fernandez, BSportSc, MChiro.Spinal Musculoskeletal Injuries Associated with Swimming. A Discussion of Technique. Australas Chiropr Osteopathy. 2004 Nov; 12(2): 72–80.

4. Henry Pollard, Matt Fernandez. Spinal musculoskeletal injuries associated with swimming: a discussion of technique. Australas Chiropr Osteopathy. 2004 Nov;12(2):72-80.

5. Allingham C. The shoulder complex. In: Zuluaga M, Briggs C, Carlisle J, et al. Sports Physiotherapy, Melbourne, Churchill Livingstone, 1995; 366-8.

6.Sjaastad O. Cervicogenic headache: the controversial headache. Clin Neurol Neurosurg 1992; 94Suppl:S147-9. 24.

7.Bogduk N. The Anatomical Basis for Cervicogenic Headache. J Manipul Physiol Therapeut 1992; 15(1):67-70. 25. Hopkins TJ. Rehabilitation of Athletes following

8. Pollard H, Fernandez M. Spinal musculoskeletal injuries associated with swimming: a discussion of technique. Australasia Chiropractic and Osteopathy. 2004;12(2):72–80. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar] [Ref list]

9. Hopkins TJ. Rehabilitation of Athletes following spine injury. Clin Sport Med 1993; 12(3):603-19. Skoffer B., and Foldspang A.: Physical activity and low-back pain in schoolchildren. Eur Spine J 2008; 17: pp. 373-379.