τεχνική μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στο ανθρώπινο σώμα. Τόσον οι αθλούμενοι με την κολύμβηση (ανταγωνιστικοί κολυμβητές) και οι κολυμβητές αναψυχής πρέπει να είναι προσεκτικοί όταν κολυμπούν για να αποφύγουν ορισμένες συνήθεις κακώσεις ή τραυματισμούς.
Πιστεύουμε ότι με το παρόν άρθρο μπορεί να ευαισθητοποιηθούν, τόσον οι κολυμβητές, οι κολυμβήτριες και οι προπονητές τους, όσο και οι συνοδοί παιδιών που κολυμπούν, στην πρόληψη των ατυχημάτων και των κακώσεων ή οξιών παθολογικών καταστάσεων που μπορεί να προκληθούν μέσα ή έξω από την πισίνα.Η ακατάλληλη ή κακή τεχνική κολύμβησης ή η υπερβολική δραστηριότητα μέσα στο νερό μπορεί να προκαλέσει τα παρακάτω.
Ώμος του κολυμβητή
Η κίνηση του χεριού που εμπλέκεται στις περισσότερες τεχνικές κολύμβησης μπορεί να προκαλέσει σημαντική καταπόνηση στους στροφικούς συνδέσμους της κατ΄ώμον διάρθρωσης, στους τένοντες και τους μύες του βραχίονα/ώμου.
Το στροφικό πέταλο (rotator cuff) του ώμου είναι μια ομάδα μυών (υπερακάνθιος, υπακάνθιος, ελάσσων στρογγύλος και υποπλάτιος), οι οποίοι ξεκινούν από την ωμοπλάτη και καταλήγουν στο βραχιόνιο οστούν, ενώ ταυτόχρονα περιβάλλουν την κεφαλή του. Αυτοί οι μύες σταθεροποιούν τη διάρθρωση του ώμου και συμμετέχουν στην ανύψωση και τις στροφικές κινήσεις (έξω-έσω στροφή) του βραχιονίου οστού και κατ’ επέκταση όλου του άνω άκρου. Οι κακώσεις του στροφικού πετάλου (θλάσεις, ρήξεις, κλπ) είναι συχνή αιτία πόνου και λειτουργικής ανεπάρκειας της κατ΄ώμον διάρθρωσης στους κολυμβητές. Ο πάσχων ή η πάσχουσα παραπονείται για πόνο, μυική αδυναμία, περιορισμό των κινήσεων του άνω άκρου με αποτέλεσμα την αδυναμία εκτέλεσης απλών λειτουργιών του χεριού, όπως το ντύσιμο, το χτένισμα, η άρση αντικειμένων πάνω από το επίπεδο του ώμου και η αδυναμία κολύμβησης [1].Η υπερβολική χρήση και η επακόλουθη μυϊκή κόπωση ή οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις, χωρίς ρυθμό, μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στους ιστούς. Οι επαγγελματίες κολυμβητές εκτιμούν ότι σχεδόν όλοι όσοι κολυμπούν τακτικά θα βιώσουν κάποιου βαθμού πόνο στον ώμο, κάτι που θα τους αποτρέψει προσωρινά να κολυμπούν.
Ο ώμος του κολυμβητή είναι η συχνότερη κάκωση αθλητών και αθλητριών του υγρού στίβου και ιδιαίτερα των κολυμβητών ή κολυμβητριών του ελεύθερου στυλ. Υπολογίζεται ότι 8 στους 10 κολυμβητές χάνουν περισσότερες από 3 εβδομάδες προπόνησης σε κάποια χρονική περίοδο της κολυμβητικής σταδιοδρομίας τους. Ο ώμος του κολυμβητή παρουσιάζει ποσοστό υποτροπής που ξεπερνάει το 50%.
Ωστόσο, η έρευνα έχει αποσαφηνίσει ορισμένες ειδικές κακώσεις στον ώμο που συχνά προκαλούνται στους ανταγωνιστικούς κολυμβητές και κολυμβήτριες, οι οποίες οφείλονται σε υπερβολική και ασυνήθιστη ευκαμψία των συνδέσμων της κατ΄ώμον διάρθρωσης (υπερελαστικότητα), δυσκινησία της ωμοπλάτης, υπακρωμιακή προστριβή (σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής), βλάβη του επιχείλιου χόνδρου, ακρωμιακό οστούν (επικουρικό οστάριο του ακρωμίου), παγίδευση υπερωμοπλάτιου νεύρου, γληνοβραχιόνιες περιστροφικές ανισορροπίες, τενοντίτιδα του δικεφάλου μυός, θυλακίτιδα, θλάση μυών του ώμου. Αυτά όλα μπορεί να συμπεριληφθούν στη διαφορική διάγνωση των αιτιών του πόνου στον ώμο των ανταγωνιστικών κολυμβητών.
Η κατανόηση της εμβιομηχανικής της κολυμβητικής χεριάς, σε συνδυασμό με τις σύνθετες στατικές και δυναμικές ιδιότητες του ώμου, είναι απαραίτητη για την αναγνώριση και τελική διάγνωση του επώδυνου ώμου του κολυμβητή.
Είναι σημαντικό για τον αθλητή, τον προπονητή και τον κλινικό γιατρό να μπορούν βάσει των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων της κάθε είδους κάκωσης του ώμου να θέτουν με ακρίβεια τη διάγνωση της βλάβης στον ώμο, διότι μόνον έτσι θα εφαρμοστεί το κατάλληλο σχέδιο θεραπείας και αποκατάστασης της ανώδυνης λειτουργίας του ώμου και της ταχύτερης, κατά το δυνατόν επιστροφής του κολυμβητή στους αγώνες [2].
Φροντίδα του προπονητή είναι η εκπαίδευση στην ορθή εκτέλεση της χεριάς του κολυμβητή, εφαρμόζοντας τη σωστή τεχνική. Δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο που τα χέρια του κολυμβητή μπαίνουν στο νερό. Ολόκληρο το χέρι θα πρέπει να έρχεται σε επαφή με το νερό ταυτόχρονα, σε αντίθεση με το να μπαίνει το χέρι στο νερό με τον αντίχειρα[3].
Ο πόνος στον ώμο είναι διαδεδομένος στους νέους κολυμβητές (51%) και φαίνεται να επηρεάζεται από προληπτικές προπονήσεις στην ξηρά. Μια εβδομαδιαία συχνότητα προθέρμανσης στη στεριά πάνω από πέντε φορές φάνηκε να προστατεύει τους κολυμβητές από τον πόνο. Ενώ, μια διάρκεια προθέρμανσης στη στεριά μεγαλύτερη από 10 λεπτά φαίνεται να προκαλεί πόνο στον ώμο [4].
Η λειτουργική σταθερότητα επιτυγχάνεται μέσω της άρτιας ισορροπίας στατικών (παθητικών) και δυναμικών (ενεργών) ασκήσεων.
Η συνήθης αιτία του πόνου στον ώμο οφείλεται σε θλάση κάποιου από τους μύες που συμμετέχουν στην κατ΄ώμον διάρθρωση ή σε θλάση ή τράβηγμα των συνδέσμων, που περιβάλουν τη διάρθρωση ή τη δημιουργία φλεγμονής στον αρθρικό θύλακο ή τη δημιουργία φλεγμονής σε κάποιον από τους τένοντες των μυών του ώμου.
Τελικά όλες αυτές οι κακώσεις συνοδεύονται από την ανάπτυξη φλεγμονής, εξ αιτίας, της οποίας προκαλείται ο πόνος στον ώμο.
Ο κολυμβητής που αντιλαμβάνεται πόνο στον ώμο του, αμέσως πρέπει να το αναφέρει στον προπονητή, ο οποίος συνεργάζεται με το φυσιοθεραπευτή και το γιατρό της ομάδας. Συνήθως αυτές οι κακώσεις είναι ήπιου έως μέτριου βαθμού και η φλεγμονή και ο πόνος που τις συνοδεύει μπορεί να ανακουφιστούν με ολιγοήμερη διακοπή των προπονήσεων, παγοθεραπεία και τη χορήγηση μικκυλιακής κουρκουμίνης (Curcugkel), η οποία έχει αντιφλεγμονώδη, αντιοιδηματική και αντιοξειδωτική δράση, εφόσον θέλει ο ασθενής να αποφύγει τα αντιφλεγμονώδη μη στερινοειδή φάρμακα. Συνήθως αρκεί η λήψη μιας έως δύο καψουλών Curcugkel ημερησίως για 5-10 ημέρες και η αποφυγή χρησιμοποίησης των μυών του ώμου.
H κουρκουμίνη ευνοεί την ταχύτερη επούλωση των μυών, συνδέσμων και τενόντων, που έχουν διαταθεί ή καταπονηθεί ή έχουν υποστεί κάποια χειρουργική επέμβαση, όπως αυτό έχει αποδειχτεί με ιστολογικές και εμβιομηχανικές μελέτες σε πειραματόζωα [6].
Επίσης η εφαρμογή υπερήχων βοηθάει στη διατήρηση των μηχανικών ιδιοτήτων των πασχόντων τενόντων και προάγει την ταχύτερη επούλωση[7].
Σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση της επούλωσης των μυοσκελετικών κακώσεων παίζει η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο (χορήγηση 100% οξυγόνου σε περιβαλλοντικές πιέσεις μεγαλύτερες από μία ατμόσφαιρα). Αυτή η αγωγή επιτρέπει στους κολυμβητές με κάποια μυοσκελετική κάκωση να έχουν ταχύτερη επάνοδο στο προπονητικό τους πρόγραμμα [8].
Όμως ο κολυμβητής ή η κολυμβήτρια μπορεί να προπονεί τα πόδια και τον κορμό του με ασκήσεις στην ξηρά. Αν δεν υποχωρήσει ο πόνος μέσα σε 5 ημέρες πρέπει να θέσει ακριβή διάγνωση ο γιατρός και να δώσει τις κατάλληλες θεραπευτικές οδηγίες αποκατάστασης της λειτουργικότητας του ώμου.
Κατά τη διάρκεια των συνεδριών της φυσιοθεραπείας επιδιώκεται η αποκατάσταση του νευρομυϊκού ελέγχου, της ιδιοδεκτικότητας, της αποτελεσματικότητας του ζευγαριού δύναμης [force couple efficiency]. Η εφαρμογή, της πλειομετρίας [9] (εκρηκτικές δραστηριότητες), έκκεντρων ασκήσεων και ασκήσεων σταθερότητας της ωμοπλάτης, μπορούν να ενισχύσουν τη δυναμική λειτουργική σταθερότητα του ώμου του κολυμβητή.
Η αξιολόγηση και η θεραπεία του κολυμβητή με επώδυνο ώμο βρίσκεται σε διαρκή αλλαγή και τροποποιήσεις κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης.
Ο κολυμβητής πρέπει να αποφεύγει την άσκοπη καταπόνηση των ώμων, π.χ. με ασκήσεις με κολυμβητική σανίδα (kick boarding), περιορίζοντας την προπόνηση και αποφεύγοντας απότομες αυξήσεις στην ένταση της προπόνησης. Είναι σημαντικό να αποφεύγεται η προπόνηση με κουρασμένους μύες. Εφόσον ο κολυμβητής βρίσκεται σε ανάρρωση, το πότε θα ξανακολυμπήσει θα αποφασιστεί από το θεράποντα ιατρό του [5].
Η πρόσκρουση του ώμου διαρκεί συνήθως τρεις έως έξι μήνες για να επουλωθεί πλήρως. Τα περισσότερα επεισόδια ώμου του κολυμβητή διαρκούν περίπου οκτώ έως 10 εβδομάδες . Ορισμένες σοβαρές περιπτώσεις διαρκούν έως και τρεις μήνες. Τις περισσότερες φορές, τα συμπτώματα υποχωρούν αργά με ανάπαυση και ήπιες διατάσεις. Οι πιο σοβαρές περιπτώσεις πρόσκρουσης του ώμου μπορεί να διαρκέσουν έως και ένα χρόνο. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, το σύνδρομο πρόσκρουσης μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια φλεγμονή των τενόντων (τενοντίτιδα) ή/και θυλακίτιδα). Εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά, οι τένοντες του στροφικού πετάλου θα αρχίσουν να λεπταίνουν και να σχίζονται.
Το Curcugkel σας αποστέλλεται ταχυδρομικά, (Ταχυμεταφορές Speedex) στην τιμή των 25.11 Ευρώ περιλαμβανομένου του ΦΠΑ [συν 2,00€ μεταφορικά + 1,86 αντικαταβολή (σύνολο 3,86 Ευρώ)]. Μπορείτε να το παραγγείλετε τηλεφωνώντας: Σταθερό: 2741026658, 2744023768. Κινητό: 6944280764.
Ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα-Παρασκευή: 10.00π.μ-13.00 μμ.
Τις υπόλοιπες ημέρες και ώρες μπορείτε να το παραγγέλλετε, στέλνοντας mail στη διεύθυνση pharmage@otenet.gr, ή με SMS γράφοντας ονοματεπώνυμο, ταχυδρομική διεύθυνση, ταχυδρομικό τομέα, τηλέφωνο επικοινωνίας.
Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1. Rotator cuff biology and biomechanics: a review of normal and pathological conditions. Curr Rheumatol Rep. 2015 Jan;17(1):476.
2.Matzkin E, Suslavich K, Wes D.Swimmer‘sShoulder: Painful Shoulder in the Competitive Swimmer. J Am Acad Orthop Surg. 2016 Aug;24(8):527-36.
3.Tovin BJ.Prevention and Treatment of Swimmer‘sShoulder.N Am J Sports Phys Ther. 2006 Nov;1(4):166-75.
4. Tessaro M, Granzotto G, Poser A, Plebani G, Rossi A. SHOULDER PAIN IN COMPETITIVE TEENAGE SWIMMERS AND IT’SPREVENTION: A RETROSPECTIVE EPIDEMIOLOGICAL CROSS SECTIONAL STUDY OF PREVALENCE. Int J Sports Phys Ther. 2017 Oct;12(5):798-811.
5.Wilk KE, Arrigo C.Current concepts in the rehabilitation of the athletic shoulder. J Orthop Sports Phys Ther. 1993 Jul;18(1):365-78.
6. 5.Güleç A, Türk Y, Aydin BK, Erkoçak ÖF, Safalı S, Ugurluoglu C. Effect of curcumin on tendon healing: an experimental study in a rat model of Achilles tendon injury. Int Orthop. 2018 Aug;42(8):1905-1910.
7.Sujata Khandare1, Molly Smallcomb2, Ali A Butt1, Jacob Elliott2, Julianna C Simon3, Meghan E Vidtmzv130@psu.edu.“>4 Effects of focused ultrasound and dry needling on tendon mechanical properties. J Biomech. 2022 Feb;132:110934.
8.Moghadam N, Hieda M, Ramey L, Levine BD, Guilliod R. Hyperbaric Oxygen Therapy in Sports Musculoskeletal Injuries. Med Sci Sports Exerc. 2020 Jun;52(6):1420-1426.
9. Swanik KA, Thomas SJ, Struminger AH, Bliven KC, Kelly JD, Swanik CB. The Effect of Shoulder Plyometric Training on Amortization Time and Upper-Extremity Kinematics.J Sport Rehabil. 2016 Dec;25(4):315-323.
Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης
Δρ.Δημήτριος Ν. Γκέλης
Iατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος
Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρικός Συγγραφέας, Ιατρικός Ερευνητής
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Ιατρική Έρευνα, Συμπληρωματική Ιατρική
Διεύθυνση: ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Τηλ: 6944280764, Email: pharmage@otenet.gr
www.gelis.gr, www.pharmagel.gr , www.orlpedia.gr , www.allergopedia.gr, d3gkelin.gr, www.vitaminb12.gr, www.zinc.gr, www.curcumin.gr
Αικατερίνη Γκέλη
Αικατερίνη ΓκέληΕχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη διαγνωστική με υπερήχους, κλασσική ακτινολογία παίδων και ενηλίκων, γναθοπροσωπική ακτινολογία, περιβαλλοντική ιατρική, ιατρική διατροφολογία, συμπληρωματική ιατρική.
Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.
Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση, παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.