O ρόλος του ωτορινολαρυγγολογου ως κλινικού γιατρού διευρύνεται έτσι, αφού με την έρευνα των επιπέδων της βιταμίνης D3 , που ερευνά στους ωτορινολαρυγγολογικούς ασθενείς, μπορεί να διαγνωστούν και άλλες παθολογικές οντότητες, οι οποίες είοναι προιόντα της υποβιταμίνωσης D3. 

Οι επιδημιολογικές και οι προοπτικές μελέτες έχουν συσχετίσει την έλλειψη βιταμίνης D όχι μόνον με την οστεοπόρωση, αλλά και με την καρδιοκυκλοφορική νόσο, διαβήτη, καρκίνο, λοιμώξεις και τις νευροεκφυλιστικές νόσους. 

Οι αποδείξεις για τα αποτελέσματα της δράσης της βιταμίνης D3 στον ανθρώπινο σκελετό είναι ισχυρές. Αυτό όμως δεν ισχύει ακόμη απόλυτα για τις μη σκελετικές δράσεις της βιταμίνης D3, καθώς προς το παρόν δεν υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός προοπτικών μελετών για την υποστήριξή τους.

Παρά τούτο είναι ξεκαθαρισμένο σήμερα ότι η κύρια πηγή βιταμίνης D3 για τον άνθρωπο είναι η φωτοσύνθεσή της στο δέρμα, μετά από έκθεση του στην υπεριώδη ακτινοβολία Β του ηλιόφωτος του γυμνού σώματος, για σύντομο χρονικό διάστημα, 12-15 λεπτών, το μεσημέρι του καλοκαιριού (12-1μμ).

Επίσης είναι ξεκαθαρισμένο ότι μικρές ποσότητες βιταμίνης D3 προσλαμβάνονται μέσω της διατροφής με τρόφιμα ζωικής προελεύσεως, όπως τα λιπαρά ψάρια, αυγά, και γάλα.
Η κατάσταση των επιπέδων της βιταμίνης D3 καθορίζεται μετρώντας τα επίπεδα, του κύριου μεταβοκίτη της,  της 25-υδροξυβιταμίνης D3 [25(OH)D3] στον ορό.

Ως  φυσιολογικά επίπεδα της 25(OH)D3 σήμερα θεωρούνται τα  30-100ng/mL (75-250nmol/L), αν και δεν υπάρχει διεθνής ομοφωνία γιαυτό μέχρι σήμερα. Τα επίπεδα της 25(OH)D3 ποικίλουν ανάλογα με τη χρονική περίοδο του έτους (χαμηλότερα τον χειμώνα), το γεωγραφικό πλάτος της χώρας, τη μόλυνση της ατμόσφαιρας ενός τόπου, το χρώμα του δέρματος, τη χρησιμοποίηση αντιηλιακών ουσιών, και την κάλυψη του σώματος με ενδύματα. 

Παράγοντες κινδύνου για την ύπαρξη χαμηλών επιπέδων 25(OH)D3 στον ορό είναι η παχυσαρκία, το σύνδρομο δυσαπορροφήσεως, η χρησιμοποίηση ορισμένων φαρμάκων (π.χ. αντισπασμωδικά, αντιρετροιικά), η γήρανση του δέρματος [γιαυτό τα ηλικιωμένα άτομα συνήθως έχουν ελλειπή επίπεδα 25(OH)D3, αποφυγή της έκθεσης στον ήλιο, και η παρατεταμένη παραμονή μέσα στην κατοικία ή τόπο εσώκλειστης εργασίας. 

Επιθυμητά ή ιδανικά επίπεδα της βιταμίνης D στον ορό για τη διατήρηση της υγείας

Ως σοβαρή έλλειψη της βιταμίνης D ορίζεται η παρουσία των επιπέδων της 25-υδρόξυβιταμίνης D [25(OH)D] στον ορό, κάτω από τα ≤ 10ng/mL ή ≤ 25nmol/L.

 Ως έλλειψη της βιταμίνης D3 [deficiency] ορίζεται η παρουσία επιπέδων 25-υδρόξυβιταμίνης D3 (25OHD3) στον ορό, κάτω από τα 20 ng/ml ( 49·99 nmol/l).

 Ως επάρκεια της βιταμίνης D3 [sufficiency] θεωρείται η συγκέντρωση της 25(OH)D3 >30 ng/mL (75 nmol/L) και

Ως ανεπάρκεια της βιταμίνης D3 [insufficiency] θεωρείται η συγκέντρωση των 21-29 ng/mL (50-75nmol/l) [2,3].

 Σε έρευνα μέτρησης των επιπέδων της 25(ΟΗ) D3 επί 1006 εφήβων από 10 Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, εκ των οποίων οι 470 ήσαν αγόρια (46·8%) και ηλικίας 12,·5-17,·5 ετών βρέθηκε ότι: το 80 % του δείγματος είχε υποκανονικά ή υποεπιθυμητά επίπεδα (39% είχε ανεπαρκή, το 27% είχε ελλιπή και το 15% είχε σοβαρά ελλιπή επίπεδα).

Τα επίπεδα των συγκεντρώσεων της 25(ΟΗ)D3 βρέθηκαν αυξημένα με την αύξηση της ηλικίας με τάση ελάττωσης στα άτομα με αυξημένο δείκτη μάζας σώματος [BMI) [4]. Βλέπε: Eπιθυμητές ή ιδανικές τιμές επιπέδων βιταμίνης D στο αίμα©

 Η συχνή έκθεση του γυμνού σώματος στην ηλιακή ακτινοβολία χωρίς τη χρήση αντιηλιακής ουσίας για 10-15 λεπτά 3-4 φορές την εβδομάδα, στο μέσο της ημέρας [12-1.00μ.μ.], τους καλοκαιρινούς μήνες δημιουργεί υγιή επίπεδα βιταμίνης D3 στο σώμα.

Η χορήγηση 2000-4000 ΙU βιταμίνης D3 [D3-Gkelin drops, 1-2 σταγόνες], καθημερινά στους ενήλικες είναι απαραίτητα για τη δημιουργία επιθυμητών επιπέδων γύρω στα 32ng/ml. Βεβαίως όταν κάποιος πάσχει από κάποια χρόνια νόσο θα πρέπει να μετράει τα επίπεδα της 25(OH)D3, ώστε να καθορίζει ακριβέστερα τη δοσολογία της βιταμίνης D3 που θα προσλάβει [1]. 

H συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 στα άτομα άνω των 65 ετών περιορίζει το ποσοστό των πτώσεων κατά 20% [5] .

Προς τούτο αρκούν 1000-3000ΙU βιταμίνης D3 [D3-Gkelin, 1-3 σταγόνες] ημερησίως. Γο  D3-Gkelin έχει το πλεονέκτημα ότι περιέχει φυσική και όχι συνθετική βιταμίνη D3, που φέρεται μέσα σε βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, πράγμα που ευνοεί την ασφαλή απορρόφησή της, δεδομένου ότι η βιταμίνη D3 ανήκει στις λιποδιαλυτές βιταμίνες.

Βιβλιογραφία

1. Pérez-López FR, Brincat M, Erel CT, Tremollieres F, Gambacciani M, Lambrinoudaki I, Moen MH, Schenck-Gustafsson K, Vujovic S, Rozenberg S, Rees M. EMAS position statement: Vitamin D and postmenopausal health. Maturitas. 2011 Nov 17.

2. Holick MF. High prevalence of vitamin D inadequacy and implications for health. Mayo Clin Proc 2006;81:353-73.

3. Bischoff-Ferrari HA, Giovannucci E, Willett WC, Dietrich T, Dawson-Hughes B. Estimation of optimal serum concentrations of 25-hydroxyvitamin D for multiple health outcomes. Am J Clin Nutr 2006;84:18-28. [Erratum, Am J Clin Nutr 2006;84:1253.]

4. González-Gross M, Valtueña J, Breidenassel C, Moreno LA, Ferrari M, Kersting M, De Henauw S, Gottrand F, Azzini E, Widhalm K, Kafatos A, Manios Y, Stehle P. Vitamin D status among adolescents in Europe: the Healthy Lifestyle in Europe by Nutrition in Adolescence study. Br J Nutr. 2011 Aug 17:1-10.

5. Dawson-Hughes B. Serum 25-hydroxyvitamin D and muscle atrophy in the elderly. Proc Nutr Soc. 2011 Nov 1:1-4. [Epub ahead of print]