Στα φύλλα του πράσινου τσαγιού, η L-θεανίνη αντιπροσωπεύει > 50% του συνόλου των ελεύθερων αμινοξέων [3]. Μια συνήθης ποσότητα 250 ml πράσινου τσαγιού που παρασκευάζεται υπό τις συνιστώμενες συνθήκες παρασκευής παρέχει ∼40 mg L-θεανίνης [4]. Το πράσινο και το μαύρο τσάι θεωρούνται σημαντικές πηγές της L-θεανίνης στην ανθρώπινη διατροφή, επειδή το τσάι είναι το πιο καταναλισκόμενο ρόφημα, μετά το νερό παγκοσμίως [5].
Πρόσφατα, η L-θεανίνη έχει αποκτήσει δημοτικότητα, επειδή η πρόσληψή της σχετίζεται με τη βελτίωση της γνωσιακής ικανότητας (μνήμη, ικανότητα παραγωγής σκέψης, ικανότητα συγκέντρωσης, κλπ) της καλής ψυχικής διάθεσης, καταστολή του άγχους και της αντιστρες συμπεριφοράς [6, 7].
Ως εκ τούτου, η L-θεανίνη διατίθεται ως συμπλήρωμα διατροφής [Calmagkel κάψουλες] για την καταστολή των αρνητικών αντιδράσεων στο στρες, την αγχόλυση και τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, χωρίς να συνοδεύεται από υπνηλία η χρήση της, την επομένη ημέρα.
Η χορήγηση απομονωμένης L-θεανίνης από το στόμα και ενδογαστρικά σε αρουραίους, οδήγησε στην προσωρινή αύξηση της στο πλάσμα, το ήπαρ, τον εγκέφαλο και τα ούρα.
Αυτό ακολουθήθηκε από αυξημένες συγκεντρώσεις αιθυλαμίνης και γλουταμινικού οξέος στο πλάσμα και τα ούρα, πιθανώς λόγω υδρόλυσης της L-θεανίνης [8, 9].
Επιπλέον, η πρόσληψη L-θεανίνης αύξησε τις συγκεντρώσεις ντοπαμίνης και γ-αμινοβουτυρικού οξέος στον εγκέφαλο [6], οι οποίες προτείνονται για τη μείωση του άγχους και τη βελτίωση της ψυχικής διάθεσης [10].
Στους ανθρώπους, η λήψη μεμονωμένης L-θεανίνης σε δόσεις εταξύ 50 και 200 mg αύξησε τη δραστηριότητα του άλφα εγκεφαλικού κύματος που ανιχνεύτηκε με ηλεκτροεγκεφαλογραφία, υποδηλώνοντας τη δημιουργία χαλάρωσης [11].
Η λήψη 200-400 mg απομονωμένης L-θεανίνης μείωσε το αυτοαναφερόμενο άγχος και το στρες σε υγιείς συμμετέχοντες [7] και ασθενείς με σχιζοφρένεια [12], αντιστοίχως.
Επιπλέον, η L-θεανίνη αναφέρεται ότι βελτιώνει την προσοχή και τη γνωσιακή απόδοση συνεργιστικά με την καφεΐνη [7, 11].
Σε μια πρόσφατη δοκιμή, οι van der Pijl et al. [13] παρατήρησαν αύξηση της L-θεανίνης στο πλάσμα υγιών ανδρών μετά από πρόσληψη 25, 50 και 200 mg L-θεανίνης που προσλαμβανόταν μέσω υδατικού διαλύματος ή μαύρου τσαγιού.
Ωστόσο, λείπουν δεδομένα σχετικά με τη μεταβολική τύχη της L-θεανίνης από μελέτες σε ανθρώπους.
Στη μελέτη που έκανε η Lisa Scheid, και συνεργάτες (2012) διερευνήθηκε η κινητική της πρόσληψης L-θεανίνης και των μεταβολιτών της, της αιθυλαμίνης και του γλουταμινικού οξέος, στο πλάσμα και τα ερυθροκύτταρα, καθώς και την απέκκριση των ούρων μετά από λήψη καψουλών L-θεανίνης και πράσινου τσαγιού σε υγιείς συμμετέχοντες [14].
Στο συμπέρασμα αυτής της μελέτης αναφέρεται ότι η L-θεανίνη, όταν χορηγείται από το στόμα, απορροφάται γρήγορα και φαίνεται να υδρολύεται σε αιθυλαμίνη και γλουταμικό οξύ. Ένα μικρό μέρος της L-θεανίνης διατηρείται στα ερυθροκύτταρα [14]. Η L-θεανίνη ασκεί αντιστρες και αγχολυτική δράση, βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου και τη γνωσιακή ικανότητα, χωρίς παρενέργειες, όπως π.χ η υπνηλία που συνοδεύει τη χρήση ηρεμιστικών φαρμάκων.
Έτσι, λειτουργικά αποτελέσματα της πρόσληψης L-θεανίνης μπορεί να προκύψουν από L-θεανίνη, αιθυλαμίνη ή γλουταμικό οξύ.
Έχει επίσης αποδειχτεί ότι η L-θεανίνη μπορεί σε επίμυες να ρυθμίσει τη γλυκόζη, τα λιπίδια και το μεταβολισμό των πρωτεϊνών μέσω της ινσουλίνης και των κατιουσών σηματοδοτικών οδών [15].
Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1.Sakato Y The chemical constituents of tea. A new amide, theanine. Nippon Nogei Kagaku Kaishi (Tokyo). 1950;23:262–7
2. J CASIMIR, J JADOT, M RENARD. [Separation and characterization of N-ethyl-gamma-glutamine from Xerocomus badius]. Biochim Biophys Acta . 1960 Apr 22;39:462-8. doi: 10.1016/0006-3002(60)90199-2.
3. Chia-Nan Chen 1, Chia-Min Liang, Jueng-Rong Lai, Yao-Jen Tsai, Jyh-Shyan Tsay, Jen-Kun Lin. Capillary electrophoretic determination of theanine, caffeine, and catechins in fresh tea leaves and oolong tea and their effects on rat neurosphere adhesion and migration. J Agric Food Chem. . 2003 Dec 3;51(25):7495-503. doi: 10.1021/jf034634b.
4. R Hänsel, K Keller, H Rimpler, G Schneider .Hager’s handbook of pharmaceutical practise for druggits . 4th ed. Heidelberg (Germany) Springer-Verlag 1992 . p. 628–40.
5. J H Weisburger Cancer Lett. . Tea and health: a historical perspective. 1997 Mar 19;114(1-2):315-7. doi: 10.1016/s0304-3835(97)04691-0.
6. Pradeep J Nathan 1, Kristy Lu, M Gray, C Oliver .The neuropharmacology of L-theanine(N-ethyl-L-glutamine): a possible neuroprotective and cognitive enhancing agent. J Herb Pharmacother . 2006;6(2):21-30.
7. Quan V Vuong 1, Michael C Bowyer, Paul D Roach. L-Theanine: properties, synthesis and isolation from tea. J Sci Food Agric. . 2011 Aug 30;91(11):1931-9. doi: 10.1002/jsfa.4373. Epub 2011 Mar 29.
8. T Unno 1, Y Suzuki, T Kakuda, T Hayakawa, H Tsuge .Metabolism of theanine, gamma-glutamylethylamide, in rats. J Agric Food Chem. . 1999 Apr;47(4):1593-6. doi: 10.1021/jf981113t.
9. T Terashima 1, J Takido, H Yokogoshi . Time-dependent changes of amino acids in the serum, liver, brain and urine of rats administered with theanine. Biosci Biotechnol Biochem. . 1999 Apr;63(4):615-8. doi: 10.1271/bbb.63.615.
10.Lakshmi N Ravindran 1, Murray B Stein. The pharmacologic treatment of anxiety disorders: a review of progress. J Clin Psychiatry. . 2010 Jul;71(7):839-54. doi: 10.4088/JCP.10r06218blu.
11. Janet Bryan. Psychological effects of dietary components of tea: caffeine and L-theanine. Nutr Rev. . 2008 Feb;66(2):82-90. doi: 10.1111/j.1753-4887.2007.00011.x.
12. Michael S Ritsner 1, Chanoch Miodownik, Yael Ratner, Tatyana Shleifer, Maria Mar, Leonid Pintov, Vladimir Lerner. L-theanine relieves positive, activation, and anxiety symptoms in patients with schizophrenia and schizoaffective disorder: an 8-week, randomized, double-blind, placebo-controlled, 2-center study. J Clin Psychiatry. . 2011 Jan;72(1):34-42. doi: 10.4088/JCP.09m05324gre. Epub 2010 Nov 30.
13. van der Pijl PC Chen L, Mulder TPJ. Human disposition of L-theanine in tea or aqueous solution. J Funct Food.2010;2:239–44
14. Lisa Scheid, Sabine Ellinger, Birgit Alteheld, Hannes Herholz, Jörg Ellinger,Thomas Henn, Hans-Peter Helfrich, Peter Stehle. Kinetics of L-Theanine Uptake and Metabolism in Healthy Participants Are Comparable after Ingestion of L-Theanine via Capsules and Green Tea. The Journal of Nutrition, Volume 142, Issue 12, December 2012, Pages 2091–2096
15. Ling Lin 1, Li Zeng, An Liu, Yingqi Peng, Dongyin Yuan, Sheng Zhang, Yinhua Li, Jinhua Chen, Wenjun Xiao, Zhihua Gong. l-Theanine regulates glucose, lipid, and protein metabolism via insulin and AMP-activated protein kinase signaling pathways. Food Funct. . 2020 Feb 26;11(2):1798-1809. doi: 10.1039/c9fo02451d.
Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης
Δρ.Δημήτριος Ν. Γκέλης
Iατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος
Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρικός Συγγραφέας, Ιατρικός Ερευνητής
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Ιατρική Έρευνα, Συμπληρωματική Ιατρική
Διεύθυνση: ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Τηλ: 6944280764, Email: pharmage@otenet.gr
www.gelis.gr, www.pharmagel.gr , www.orlpedia.gr , www.allergopedia.gr, d3gkelin.gr, www.vitaminb12.gr, www.zinc.gr, www.curcumin.gr
Αικατερίνη Γκέλη
Αικατερίνη ΓκέληΕχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη διαγνωστική με υπερήχους, κλασσική ακτινολογία παίδων και ενηλίκων, γναθοπροσωπική ακτινολογία, περιβαλλοντική ιατρική, ιατρική διατροφολογία, συμπληρωματική ιατρική.
Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.
Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση, παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.